Skraphalar
| Skraphalar | |
 Stripeskraphale (hann), Orthonyx temminckii | |
| Systematikk | |
| Rike: | Dyr Animalia |
| Rekkje: | Ryggstrengdyr Chordata |
| Underrekkje: | Virveldyr Vertebrata |
| Klasse: | Fuglar Aves |
| Orden: | Sporvefuglar Passeriformes |
| Infraorden: | Orthonychida |
| Familie: | Skraphalar Orthonychidae |
| Slekt: | Skraphalar Orthonyx |
Skraphalar er tre fugleartar som utgjer den biologiske slekta Orthonyx. Slekta er i dag plassert i sin eigen familie Orthonychidae. Desse sporvefuglane er endemiske for Australia og Ny-Guinea. Kjenneteiknet for skraphalar er brei, kraftig stjert med stive fjørskaft. Dei stør seg på stjerten når dei tar opp føde.
Stripeskraphale, Orthonyx temminckii, er frå søraustlege Australia, der arten er veldig lokalt utbreidd, og strengt bakkelevande. Vengene har kvite band, og haka, halsen og brystet er heilt kvite hos hannen, men lyst raudoransje hos den hofuglen. Tertiærfjørene, remiges, er særs korte, avrunda og mykje innkurva, det syner ein svak flygar. Halefjørene er svært breie, skafta stive, og mot spissen har dei mothakar. Populasjonen som finst lokalt på Ny-Guinea er no generelt rekna som ein eigen art, papuaskraphale, Orthonyx novaeguineae.
Brilleskraphale, Orthonyx spaldingii, frå nordaust Queensland er mykje større enn dei to andre artane, med ei blekksvart fjørdrakt, hannen har kvit hals, hoa har oransje til raudbrunt på halsen.
Generelt er alle artane bakkelevande fuglar og svake flygarar. Dei byggjer kuppelforma reir på eller nær bakken. Insekt og larver er den viktigaste matkjelda deira. Hannane kan gjere danseoppvisingar som liknar dei ein finn på spelplass med lyrehalar.
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- Denne artikkelen byggjer på «Orthonychidae» frå Wikipedia på engelsk, den 16. januar 2011, artikkelen gav følgjande referansar:
«Orthonyx». Encyclopædia Britannica (11. utg.). 1911.
- Tekst frå Encyclopædia Britannica si 11. utgåve, eit leksikon som i dag er offentleg eigedom.
- Boles, WE (1. januar 1993). «A Logrunner Orthonyx (Passeriformes, Orthonychidae) From the Miocene of Riversleigh, North-western Queensland». EMU 93 (1): 44–49. Henta 16. januar 2011.
- Del Hoyo, J.; Elliot, A.; Christie D., red. (2007). Picathartes to tits and chickadees. Handbook of the Birds of the World. Band 12. Barcelona: Lynx edicions. ISBN 978-84-96553-42-2.
Bakgrunnsstoff
[endre | endre wikiteksten]- Videoar, bilete og lydopptak av skraphalar hos Internet Bird Collection