Tjøtta kyrkje

Tjøtta kyrkje
kyrkje
Kyrkjesamfunn	Den norske kyrkja
Bispedøme	Sør-Hålogaland
Prosti	Nord-Helgeland
Sokn	Tjøtta
Fellesråd	Alstahaug
Stad	Tjøtta
Arkitekt	Christian Heinrich Grosch
Teknikk	mur
Material	stein
Innvigd	1851
Kyrkjegard	ved kyrkja
Tjøtta kyrkje 65.8271°N 12.4235°E / 65.8271; 12.4235
Wikimedia Commons: Tjøtta kirke

Tjøtta kyrkje er ei kyrkje bygd ved garden Tjøtta, senteret for Tjøttagodset, på øya Tjøtta i Alstahaug kommune. Kyrkja høyrer til Tjøtta sokn i Nord-Helgeland prosti.

Den opphavlege kyrkja vart truleg bygd før år 1000, sidan den regjerande vikingehøvdingen Hårek frå Tjøtta let seg døype i ei lokal kyrkje i år 999. Kyrkja var då ei privat kyrkje for Tjøttagodset, og hadde gravkammer for eigarane. Den andre kyrkja, «mellomalderkyrkja», var òg i stein, men brann i 1811 og 1843 og vart då riven.

Den noverande utgåva vart oppført i 1851 etter teikningar av arkitekt Christian Heinrich Grosch og er i naturstein, utforma som ei langkyrkje med plass til 310. Stein frå kyrkja som brann vart nytta i nybygget. Ho er utstyrt med sakristi og inngang som utbygg, eit tårn som delvis spring ut frå eine kortveggen og vindauge med spisse bogar.

Ved bygginga i 1851 vart det funne store lag av rundtømmer under kyrkja. Dette kan vere spor av ei tidlegare trekyrkje eller moglegvis byggverk i tilknyting til eit hòv.

Ei byste av Øyvind Skaldespiller er sett opp ved kyrkja.

Kjelder

• Tjøtta kirke i Arkitekturguide for Nord-Norge og Svalbard
• Ingebjørg Hage: Grosch-kirker i Nord-Norge. i Årbok 2001 Fortidsminneforeningen

Bakgrunnsstoff

• Arnt O. Åsvang (2000). Tjøtta kirke og kirkested. Åsvang småbokforlag. ISBN 82-90310-46-3. 
• «Tjøtta kyrkje». Kirkesøk. Den norske kyrkja. 
• Tjøtta kyrkje i kulturminnesok.no, nettstaden til Riksantikvaren