Waal

Waal
elv
Flaum i Waal
Land	Nederland
Del av	Grote rivieren
Renn gjennom	Nijmegen, Tiel, Zaltbommel, Gorinchem
Lengd	80 km
Kjelde	Rhinen
Munning	Boven-Merwede
Waal 51.891749°N 5.520716°E / 51.891749; 5.520716
Wikimedia Commons: Waal

Waal er den største bielva til Rhinen og renn gjennom sentrale område av Nederland med ei lengd på 80 km før ho renn i saman med Afgedamde Maas nær Woudrichem og dannar Boven-Merwede. Ho er ei stor elv og den viktigaste transportåra til hamna i Rotterdam og Tyskland. Av byar langs elva finn ein Nijmegen, Tiel, Zaltbommel og Gorinchem. Elva fører 65 % av den totale vassmengda i Rhinen.

Historie

Namnet Waal, i romartida kalla Vacalis, Vahalis eller Valis, seinare Vahal, er av germansk opphav og er kalla opp etter dei mange meandera i elva (gammalgermansk wôh, «krum»).

Den noverande elva viser få teikn etter desse store svingane sidan elva har vorte retta opp i løpet av mange prosjekt frå 1700- til 1900-talet for å betre elvefarten på elva. Nokre av svingane som ikkje lenger heng saman med elva er framleis synleg nær elva og i flaumsituasjonar vert dei stundom igjen delar av elva.

Waalsvingen i Zuid-Holland

I mellomalderen vart namnet Waal nytta om elva etter ho rann saman med Maas. Denne delen heiter i dag Boven Merwede. Beneden Merwede og den øvre delen av Noord vart òg kalla Waal. Nær Hendrik-Ido-Ambacht heldt hovudleia fram vestover til ho rann saman med elva Oude Maas nær Heerjansdam. Det siste strekket forbi Hendrik-Ido-Ambacht, mellom øyane IJsselmonde og Zwijndrechtse Waard vert framleis kalla Waal. Elva er demd opp i begge ender.

Bruer

Jernbanebruer går over øya mellom Nijmegen og Nijmegen Lent, og mellom Zaltbommel og Geldermalsen

Vasskvalitet

Waal har særs dårleg vasskvalitet på grunn av utslepp av rå kloakk i Frankrike, Tyskland og Belgia. Fleire patogen har oppstått i elva på grunn av desse utsleppa.

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Waal (river)» frå Wikipedia på engelsk, den 9. februar 2008.