Abeokuta

Abeokuta
Abeokuta sett frå Olumo-fjellet. Abeokuta sett frå Olumo-fjellet.
Styresmakter
Land Delstat	Nigeria Ogun
Grunnlagd	ca. 1830
Geografi
Flatevidd	879 km²
Innbyggjararcaplex.no  - By (2012)	750 000
Koordinatar	7°9′39″N 3°20′54″E
Høgd over havet	66 m
Tidssone	UTC+01:00 (UTC)
Plassering
Kartet viser kor i Nigeria byen ligg Kartet viser kor i Nigeria byen ligg

Abeokuta er hovudstaden i delstaten Ogun sør-vest i Nigeria. Byen ligg 78 km nord for Lagos. Han har om lag 750 000 innbyggjarar.

Kuto-vegen i Abeokuta.

Foto: Melvin Baker

Historie

Abeokuta vart grunnlagd på den steinete austbreidda av Okun-elva rundt 1830, av egbaer som gøymde seg der for å unngå slavehandlarar frå Dahomey og Ibadan. Namnet er joruba og tyder 'tilflukt mellom steinane'.

I 1893 skreiv Abeokuta-riket under på ein avtale med Storbritannia, der britane anerkjende sjølvstendet deira. I 1914 blei byen teken inn i det britiske protektoratet Nigeria.

Økonomi og kommunikasjon

Abeokuta har hatt jarnbanesamband med Lagos sidan 1899.

Byen er eit jordbrukssentrum, mellom anna for handel med kakao, kolanøtter, palmeolje, ris og bomull.

Kjende personar frå Abeokuta

• Politikaren Moshood Kashimawo Olawale Abiola
• Musikaren Fela Kuti
• Politikaren Olusegun Obasanjo
• Kvinneaktivisten Funmilayo Ransome-Kuti
• Musikaren og komponisten Fela Sowande
• Forfattaren Wole Soyinka

Kjelder

• Britannica Online Encyclopedia
• caplex.no
• John Everett-Heath, red. (2005), «Abeokuta», Concise Dictionary of World Place-Names, Oxford University Press 

Bakgrunnsstoff

• Britannica Online Encyclopedia

Teksten til Abeokuta i Encyclopædia Britannica frå 1911 ved Wikisource.

Denne geografiartikkelen er ei spire. Du kan hjelpe Nynorsk Wikipedia gjennom å utvide han.