Naum Gabo
Naum Gabo | |
Pseudonym | Pevsner, Naum Neemia, Pevzner, Naum Borisovich |
Statsborgarskap | Det russiske imperiet, Den russiske sosialistiske føderative sovjetrepublikken, USA |
Fødd | 5. august 1890 Brjansk |
Død |
23. august 1977 (87 år) |
Yrke | bilethoggar, arkitekt, kunstmålar, universitetslærar, grafikar, fotograf, scenograf, lærar, teiknar |
Medlem av | American Academy of Arts and Sciences, Abstraction-Création, American Academy of Arts and Letters |
Ektefelle | Miriam Gabo |
Born | Nina Williams |
Naum Gabo på Commons |
Naum Gabo, eigentleg Naum Abramovitsj Pevsner, (5. august 1890–23. august 1977) var ein russisk bilethoggar, fødd i Brjansk. Han var også aktiv som målar, arkitekt og designar.
Liv og gjerning
[endre | endre wikiteksten]Gabo utdanna seg fyrst til ingeniør i München. Sidan byrja han med kunst, laga abstrakte konstruksjonar. Frå 1914 budde han i den norske hovudstaden, der han i trematerial laga det kubistisk-inspirerte verket Byste i 1915. I 1917 reiste han og broren Antoine Pevsner til heimlandet Russland og busette seg i Moskva. I den russiske, snart sovjetiske, hovudstaden vart Gabo kjend med dei heimlege, nasjonale avantgardistane; leiande kunstnarar som Kasimir Malevitsj og Vladimir Tatlin.
I 1920 publiserte dei to brørne Gabo og Pevsner Det realistiske manifestet, der dei tok avstand frå Tatlin si funksjonalisme og Aleksandr Rodtsjenko si konstruktivisme. Eitt år seinare reiste begge brørne frå Russland, då dei fann det kunstnariske klimaet lite inspirerande. Gabo budde dei neste ti åra i Berlin. Sidan heldt han fram med å forme sine konstruksjonsidéar i både glas, plast og metall; etter Berlin i Paris, sidan i England og frå 1939 i USA. Mellom hans seine verk er ein 24,4 m høg skulptur i Rotterdam, oppsett i 1957.
To av skulpturane til Gabo er utstilt i Oslo. Kvinnehode frå 1916 er ved Universitetet på Blindern, medan Sfærisk konstruksjon finst på Munchmuseet.
Gabo døydde i Waterbury i Connecticut i USA.
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- Denne artikkelen bygger på «Naum Gabo» frå Wikipedia på svensk, den 17. oktober 2013.