Spørsmålsteikn

? Skiljeteikn
	apostrof ( ' ) ( ’ ); kolon ( : ) ( ː ); komma ( , ); tankestrek ( – ); lang tankestrek ( — ); bindestrek ( ‐ ); bindestrek‐minus ( - ); hard bindestrek ( ‑ ); utelatingsteikn ( … ) ; ropeteikn ( ! ) ( ¡ ); punktum ( . ); halvhøgt punktum ( · ); interrobang ( ‽ ); ironiteikn ( ؟ ); spørsmålsteikn ( ? ) ( ¿ ); sitatteikn ( ‘ ’ ) ( “ ” ) (« ») (» «) (› ‹); semikolon ( ; ); skråstrek ( / ); bakstrek ( \ ); lodrett strek ( \| ); understrek ( _ ); aldusblad ( ❦ ) ( ❧ ); asterisk ( * ); asterisme ( ⁂ ); kross ( † ); dobbelkross ( ‡ ); innsettingssteikn ( ^ ); tilde ( ~ ); alinea ( ¶ ); listepunkt ( • ▪ ‣); Fordelingsmellomrom; hardt mellomrom ( ); mange fleire ( ) ( ) ( ) ( ); Parentesar; parentes ( ( ) ); hakeparentes ( [ ] ); krøllparentes ( { } ); vinkelparentes ( 〈〉 ); piggparentes ( ⁅ ⁆ )
	v; d; e;

Spørsmålsteiknet eller spørjeteiknet (?) er eit skriftteikn som vert brukt til å markera eit spørsmål. Spørsmålsteiknet erstattar punktumet i slutten av ei spørjande setning, som til dømes: Korleis har du det? Teiknet kan også setjast i margen av ein tekst eller i klammer bake ei utsegn der ein stiller spørsmål ved det som blir sagt.

Opphav

Spørsmålsteiknet kjem frå det latinske ordet quaestio, som tyder 'spørsmål', og som i si tid vart forkorta med Qo. Q vart skriven over o, og markerer i overført tyding det moderne symbolet som vert brukt i dag, der «krøllen» er over prikken.

Skisse av korleis spørsmålsteiknet har utvikla seg.

På andre språk

På nokre andre språk, som spansk, vert det brukt omvende spørsmålsteiknet (¿) i starten på setningar saman med det ordinære spørsmålsteiknet i slutten. Spørsmålet «Kva er klokka?» blir til dømes skrive «¿Qué hora es?».

I arabisk vert det brukt eit mindre og spegelvendt spørsmålsteikn (؟).

I gresk og kyrkjeslavisk vert semikolon (;) brukt som spørsmålsteikn og i armensk har det form som ein liggjande ufullendt oval (՞) plassert over siste vokalen i spørjesetningen.

Spørsmålsteiknet vert òg brukt i kinesisk, koreansk og japansk skrift, sjølv om dette ikkje er påkravd i språka.

Andre typar spørsmålsteikn

Eit retorisk spørsmålsteikn forma som eit speglvendt spørsmålteikn blei brukt ei tid rundt 1600-talet. Dette teiknet har også vore brukt som ironiteikn.

Skiljeteiknet interrobang er ein kombinasjon av spørjeteiknet og utropsteikn som blei laga på 1960-talet. Teiknet er sjeldan brukt, men finst mellom anna i logoen til State Library of New South Wales i Australia^[1] og Punctuate! Theatre frå Edmonton i Alberta i Canada.^[2]

I overført tyding

Å likna eit «levande» eller «stort spørsmålsteikn» er ein metafor for å ikkje forstå noko.

Ein kan også seia at ein «set spørsmålsteikn» ved noko ein tviler på utan å skriva sjølve teiknet.

Sjå også

Bakgrunnsstoff

Om bruk av spørsmålsteikn i norsk på Korrekturavdelingen.no.

Kjelder

«spørsmålstegn» (02.08.2012) i Store norske leksikon.
«spørsmålsteikn» i Nynorskordboka.

[1] State Library of New South Wales

[2] ttp://www.punctuatetheatre.com/

[1]

[2]