Det polske sosialistpartiet PPS

Det polske sosialistpartiet PPS
Fil:Pps trzystrzaly transparent.png, 2023 Odznaka PPS.jpg
Land	Polen
Partileiar(ar)	Wojciech Konieczny
Grunnlagt	november 1892
Hovudkvarter	Warszawa
Ideologi	sosialisme, demokratisk sosialisme
Politisk posisjon	venstresida

Det polske sosialistpartiet (Polska Partia Socjalistyczna, PPS) var eit dei viktigaste venstrepartia i Polen frå skipinga i 1892 til den kommunistiske maktovertakinga i 1948.

I 1948 vart PPS ramma av kløyving, da kommunistane bruka «salamitaktikk» mot all opposisjon. Ein fraksjon ønskte å gå i lag med Det polske bondepartiet og lage ein front mot kommunistane, men ein annan fraksjon meinte dei burde gå i lag med kommunistane for å skipe ei sosialistisk samfunnsordning, samtidig som dei motarbeidde eittpartistaten.

Leiaren av Bondepartiet ville uansett ikkje ha nokon front saman med sosialistane, og kommunistane kunne utnytte situasjonen og kløyve PPS. I 1948 vart Det sameinte polske arbeidarpartiet (Polska Zjednoczona Partia Robotnicza; PZPR) skipa av kommunistane og eine fraksjonen av PPS. Dette vart det leiande partiet i Folkerepublikken Polen, medan den andre fraksjonen av PPS heldt fram blant emigrantar og i eksilregjeringa.

Eit nytt parti med same namnet, eit parti som ønskjer å halde fram tradisjonane til det opphavlege PPS, vart etablert av venstreorienterte opposisjonelle i 1987. Men det nye partiet spelar berre ei marginal rolle i polsk politikk i dag.

Josef Pilsudski, som grunnla den polske staten etter første verdskrigen, var medlem i og leiar for PPS ei tid.