Gdynia
| Gdynia | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| |||||
| Motto «Gdynia - miasto z morza i marzeń» (Gdynia - ein bygd ut av sjøen og draumar) | |||||
| Plassering | |||||
  | |||||
| Styresmakter | |||||
| Land Voivodskap |
 Polen Pommerske voivodskap | ||||
| Byrettar | 10. februar 1926 | ||||
| Borgarmeister | Wojciech Szczurek | ||||
| Geografi | |||||
| Flatevidd - By |
136 km² | ||||
| Innbyggjarar - Totalt (2006) - folketettleik |
252 443 1856/km² | ||||
| Koordinatar | Koordinatar: | ||||
| Høgd over havet | 0-205 moh | ||||
| Diverse annan informasjon | |||||
| Postnummer | 81-004 til 81-919 | ||||
| Telefon-retningsnummer | +48 58 | ||||
| Bilnummer | GA | ||||
| Nettstad: www.gdynia.pl | |||||
Gdynia (tysk Gdingen (fram til 1939), Gotenhafen (1939-1945); kasjubisk Gdiniô) er ein by i Pommerske voivodskap i Polen og ei viktig hamn ved Gdańskbukta på sørkysten av Austersjøen.
Han ligg i regionen Kasjubia i Aust-Pommern og er ein del av eit storbyområde i lag med kurstaden Sopot, byen Gdańsk og fleire forstader, som i lag dannar storbyområdet Trippelbyen (Trójmiasto), som har over ein million innbyggjarar.
Gdynia fekk byrettar i 1926, og er ein av Polens yngste byer. Den har status som distriktsnivåby.
Historie[endre | endre wikiteksten]
Namnet Gdynia vart for første gong nytta i 1253 om ein kasjubisk fiskeby. I 1789 var det 21 hus i landsbyen. Som del av Pommern var han ein polsk provins frå om lag 990 til 1308. I 1309-1310 vart han erobra av Den tyske riddarordenen (1309-1454/66), men vart så del av Det kongelege Preussen i Kongedømet Polen (1466-1772). Under den første delinga av Polen i 1772 vart han annektert av Kongedømet Preussen (1772-1870), og vart seinare som del av Preussen del av Det tyske keisardømet (1870-1920). I 1870 hadde landsbyen Gdingen 1200 innbyggjarar.
Etter Versailles-traktaten 1919 vart Gdynia saman med andre delar av det tidlegare Vest-Pommern ein del av den nye Republikken Polen. I 1921 starta konstruksjonen av ei sjøhamn i Gdynia, som vart utvikla til den viktigaste hamna i Den polske korridoren. Byen vart bygd seinare enn sjøhamna, og fekk byrettar i 1926. Gdynia byrja å vokse kraftig etter 1928 med ein folkesetnad på på 120 000 i 1939.
Byen og sjøhamna vart erobra og annektert av Nazi-Tyskland i september 1939 og gjeve namnet Gotenhafen. 50 000 polske innbyggjarar vart fordrive til Generalguvernementet og eigedommane deira konfiskert og gjeve til tyske nybyggjarar. Hamna vart i stor grad øydelagd då tyske tropper trekte seg tilbake i 1945 (90 % av bygningane vart øydelagd). I byen vart òg den tyske konsentrasjonsleiren Gotenhafen bygd, ein underleir av Stutthof. I 1945 vart byen erobra av sovjetarar og innlemma i det polske Gdańsk-voivodskapet.
Gdynia er vennskapsby med Kristiansand.
Kjelder[endre | endre wikiteksten]
- Denne artikkelen bygger på «Gdynia» frå Wikipedia på engelsk, og «Gdynia» frå Wikipedia på bokmål den 14. juni 2008.
Bakgrunnsstoff[endre | endre wikiteksten]
Wikimedia Commons har multimedia som gjeld: Gdynia