Johannes Gjerdåker
| Johannes Gjerdåker | |
| Statsborgarskap | Noreg |
| Fødd | 15. februar 1936 Voss herad |
| Død |
27. april 2020 (84 år) |
| Yrke | omsetjar, lyrikar, historikar |
| Debut | Skot på gammal stuv |
Johannes Gjerdåker, (15. februar 1936–27. april 2020), var ein norsk historikar, filolog, poet og omsetjar frå Voss.[1]
Gjerdåker studerte ved Universitetet i Oslo, dreiv sitt eige Vestanbok forlag, skreiv lokalhistoriske bøker, bygdebøker og bedriftssoger og gav ut ei rad attdiktingar. Gjerdåker var målmann, gav ut skrifter av Ivar Aasen og var lenge fast spaltist i Avisa Hordaland. Han skreiv òg mange innlegg i Dag og Tid og andre aviser og tidsskrift.[2]
Han omsette òg Beatles' «When I’m Sixty-Four» for Ivar Medaas og Joni Mitchells «Both sides now» for Herborg Kråkevik.
Til 70-årsdagen hans i 2006 vart han tileigna eit festskrift. Vennen Nils Ryum hadde også omsett William Goldings Arvtakerne som ei gåve til jubilanten.
Eit utval bøker
[endre | endre wikiteksten]- Skot på gamal stuv (diktsamling, 1978)
- Balladen om Reading fengsel og andre dikt frå engelsk (gjendikting, 1980)
- Arbeidet i bygdene (lokalhistorie, 1980)
- Postvegane i Hordaland. Vegbygging og bruk av vegane. Med kart og turframlegg (1989)
- Ålmenn soge for Voss. Frå 1800 til vår tid. Band I (lokalhistorie, 1990)
- Ålmenn soge for Voss. Frå 1800 til vår tid. Band II (lokalhistorie, 1991)
- Dikt og songar (gjendikting av Robert Burns, 1996)
- Ruba'iyat (gjendikting av Omar Khayyam, 1997), 2. utg. (2012)
- Dikt og songar, andre samling (gjendikting av Robert Burns, 1998)
- Mjølk av Paradis. Engelsk og skotsk lyrikk frå Thomas Gray til John Clare (gjendikting, 2000)
- Stølar i Vossafjell (2001)
- Odar av Horats (gjendikting, 2001).
- Odar av Horats, andre samling (gjendikting, 2005)
- Dei greske gudane og lagnaden (gjendikting av Friedrich Schiller, 2010)
- Svar på brev frå Helga (omsetjing av boka til Bergsveinn Birgisson, 2012)
- Glimesteinar frå islandsk visetradisjon (gjendikting, 2017)
- Gjendiktingar (samling, 2023)
Prisar og utmerkingar
[endre | endre wikiteksten]Han fekk i 1996 Bastianprisen for gjendiktinga av Robert Burns sine Dikt og songar og fekk Melsomprisen i 1999. I 2005 fekk han Kritikarprisen for beste omsetjing (for Odar av Horats, andre samling.)[3] Han fekk Voss kommunes kulturpris i 1992, og i 2001 fekk han Hønnørprisen frå fondet til Halldor O. Opedal.
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- ↑ David Aasen/Det Norske Samlaget: Gjendiktaren - Johannes Gjerdåker (1936-2020) - Klassekampen 8. mai 2020
- ↑ Birgisson, B. (2020, 30. april). Johannes Gjerdåker (1936-2020). Dag og Tid, s. 25.
- ↑ «Kritikerprisen for beste oversettelse 2005 til Johannes Gjerdåker». Kritikerlaget. Henta 10. november 2016.
Bakgrunnsstoff
[endre | endre wikiteksten]- Digitaliserte bøker av Johannes Gjerdåker hjå Nasjonalbiblioteket.
- «Johannes Gjerdåker» av Eivind Myklebust på Allkunne
- Ivar Medaas – Når eg er 67 på YouTube
- Herborg Kråkevik – Båe sider på YouTube