Kimære
Kimære (frå gresk χίμαιρα khimaira, 'geit') er eit fabelvesen frå gresk mytologi sett saman av tre ulike dyr, vanlegvis med løvehovud og kropp, geiterygg og drake- eller slangehale.
Ifølgje greske segner blei den opphavlege Kimæren, eller Khimaira, drepen av Bellerofon. Ulike kimærer har seinare vore brukt som kunstnarisk dekorasjon, mellom anna i gotisk arkitektur.
«Kimære» som moderne omgrep
[endre | endre wikiteksten]I moderne biologi viser «kimære» til eit individ som har celler frå forskjellige zygotar, anten frå ulike individ av same art eller frå ulike artar eller gjennom at muterte celler formeirer seg. Kimære kan til dømes bli danna ved at to eller fleire ulike embryoar smeltar saman eller ved poding av plantar.
I overført tyding kan «kimære» også bety «fantasifoster», «luftslott», «innbilling» eller «utopi». På svensk er ordet chimär vanleg med denne tydinga.
Sjå og
[endre | endre wikiteksten]- Kimæren frå Arezzo, ein bronsefigur som er eit av dei best kjente døma på etruskisk kunst
- Azhi Dahaka eller Zahhak, ein drake eller malmdemon med tre hovud frå persisk mytologi
- Nue, eit fabeldyr fra japansk mytologi med apehovud, tanukikropp, tigerbein og slange som hale.
- Manticora, eit fabeldyr med menneske- eller løvehovud, løvekropp og halen til ein drake, slange eller skorpion
- Qilin, eit lykkebringende fabelvesen i kinesisk mytologi med kroppsdelar frå fleure dyr
- Yali, eit uhyre i indisk mytologi med tigerkropp, elefantstøyttenner og slange som hale
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- kimære. i Store Norske Leksikon