Kryvyj Rih
| Kryvyj Rih | |||
| ukrainsk Кривий Ріг, russisk Кривой Рог, Krivoj Rog | |||
| by | |||
 | |||
|
|||
| Land |  Ukraina
| ||
|---|---|---|---|
| Province | Dnipropetrovsk oblast | ||
| Distrikt | Kryvyj Rih rajon | ||
| Høgd | 84 moh. | ||
| Koordinatar | |||
| Areal | 410 km² | ||
| Folketal | 664 499 (2011) | ||
| Folketettleik | 1 621 / km² | ||
| Grunnlagd | 1775 | ||
| - Bystatus | 1919 | ||
| Tidssone | EET (UTC+2) | ||
| - Sommartid | EEST (UTC+3) | ||
| Postnummer | 50000-50479 | ||
| Retningsnummer | +380 56(4) | ||
 Kryvyj Rih | |||
  | |||
| Wikimedia Commons: Kryvyi Rih | |||
| Nettstad: kryvyirih.dp.ua | |||
Kryvyj Rih (ukrainsk Кривий Ріг; russisk Кривой Рог, Krivoj Rog) er ein by sentralt i Ukraina. Han ligg Dnipropetrovsk oblast, sørvest for Dnipropetrovsk, ved samløpet mellom elvane Inhulets og Saksahan. Byen har kring 650 000 innbyggjarar (2007).
Kryvyj Rih er utan tvil den største stålindustribyen i Aust-Europa, og eit globalt viktig metallurgisk senter i Kryvbas-regionen.
Historie[endre | endre wikiteksten]
Byen vart grunnlagd på 1700-talet av zaporozje-kosakkar. Kryvyj Rih tyder på ukrainsk 'krokete horn'. I følgje ei lokal segn vart byen grunnlagd av ein krokete (ukrainsk sjargong for einøygd) kosakk kalla Rih. Men ein veit at namnet på byen vart nytta om dette området før byen vart grunnlagd på grunn av forma på landområdet der elva Saksagan munnar ut i Inhulets.
Industriveksten i området byrja i 1880-åra då europearar byrja å investere i gruvedrifta her. Metallverka i byen, særleg Kryvorizjstal, vart utvida i sovjettida og er i dag eit av dei største i verda.
Under den russiske borgarkrigen vart byen og området kring kjernen i anarkiopprøret til Nestor Makhno.
Under andre verdskrigen vart Kryvyj Rih nesten totalt øydelagd av den flyktande raude armeen. Etter krigen levde folk blant ruinane medan husa vart gjenoppbygde. Husmangelen vart møtt med innovative teknologiske løysingar som gjorde at ein raskt kunne byggje brakker og hus i raskt tempo.
Klima[endre | endre wikiteksten]
Kryvyj Rih har eit tørt steppeklima (Bsk) i følgje Köppen si klimaklassifisering. Dette gjev varme somrar og kalde vintrar med lite nedbør.
| Klimadata for Kryvyj Rih | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Månad | Jan | Feb | Mar | Apr | Mai | Jun | Jul | Aug | Sep | Okt | Nov | Des | År |
| Varmerekord °C | 13.0 | 18.9 | 23.5 | 28.9 | 35.8 | 36.4 | 38.6 | 39.6 | 32.2 | 31.7 | 21.7 | 15.3 | 39,6 |
| Normal maks. temp. °C | -0.9 | 0.1 | 6.1 | 15.0 | 21.8 | 25.2 | 27.8 | 27.5 | 21.4 | 14.0 | 5.5 | 0.4 | 13,7 |
| Døgnmiddeltemp. °C | -3.5 | -3.1 | 1.9 | 9.6 | 15.9 | 19.5 | 21.8 | 21.2 | 15.6 | 9.1 | 2.3 | -2.1 | 9,0 |
| Normal min. temp. °C | -6.3 | -6.2 | -1.8 | 4.4 | 9.8 | 13.7 | 15.7 | 15.0 | 10.1 | 4.7 | -0.6 | -4.7 | 4,5 |
| Kulderekord °C | -27.2 | -27.3 | -21.0 | -8.9 | -1.6 | 2.8 | 7.3 | 5.0 | -3.7 | -10.0 | -18.6 | -24.5 | −27,3 |
| Nedbør (mm) | 30 | 29 | 24 | 28 | 45 | 62 | 58 | 32 | 38 | 37 | 31 | 28 | 442 |
| Kjelde: Pogoda.ru.net[1] | |||||||||||||
Bilete frå Kryvyj Rih[endre | endre wikiteksten]
Båtstasjon på elva Saksagan
Ei av dei største blomsterklokkene i Europa
Sentralbanestasjonen
Julelys nær rådhuset
Kjelder[endre | endre wikiteksten]
- Denne artikkelen bygger på «Kryvyi Rih» frå Wikipedia på engelsk, den 9. september 2012.
- Wikipedia på engelsk oppgav desse kjeldene:
- ↑ «Pogoda.ru.net» (på russisk). May 2011. Henta 3 juli 2012.
Bakgrunnsstoff[endre | endre wikiteksten]
- Kryvyj Rih nettstad (engelsk, ukrainsk, russisk)
- Infokr - byportal Arkivert 2020-11-26 ved Wayback Machine. (russisk)
Administrativt senter: Dnipro | |||
 | Apostolove · Kamjanske · Kryvyj Rih · Marhanets · Nikopol · Novomoskovsk · Pavlohrad · Peresjtsjepyne · Persjotravensk · Pidhorodne · Pjatykhatky · Pokrov · Synelnykove · Ternivka · Verkhivtseve · Verkhnodniprovsk · Vilnohirsk · Zelenodolsk · Zjovti Vody | ||