Stjórn
Stjórn er ei gammalnorsk omsetjing av den fyrste delen av Bibelen (delar av Det gamle testamentet). Omsetjinga blei truleg utført ved hoffet til Håkon V Magnusson, som regjerte frå 1299 til 1319. Ho byggjer på den latinske Vulgata-Bibelen.[1]
Omsetjinga går frå Fyrste mosebok til Andre Kongebok. Namnet Stjórn, som betyr 'styring', var ikkje knytt til verket frå byrjinga av, men blei introdusert på 1500- eller 1600-talet. Det viser truleg til Gud si styring over verda, og/eller kongar si styring over landet.[1]
Innhald[endre | endre wikiteksten]
Stjórn inneheld omsetjingar av desse bibelbøkene:
- Fyrste Mosebok
- Andre Mosebok
- Tredje Mosebok
- Fjerde Mosebok
- Femte Mosebok
- Josvas bok
- Domarane
- Rut
- Fyrste Samuelsbok
- Andre Samuelsbok
- Fyrste Kongebok
- Andre Kongebok
Boka inneheld også eit forord, kommentarar til bibelstoffet, preiker og ein del geografisk og naturhistorisk stoff.[1]
Utgåver[endre | endre wikiteksten]
Stjórn er bevart i eit par manuskript, både heile og i delar. Desse er:
- AM 226 fol., kalla A, truleg skrive i Helgafellsklaustur 1350-1370.
- AM 225 fol., er kopi af AM 226 frå rundt 1400
- AM 227 fol., kalla B – manglar ein del. Skálholtskirkja eigde denne boka.
- AM 228 fol., kalla C, manglar store delar.
- AM 229 fol. I, II og III, delar frå tre manuskript.
- NRA – Hjå Riksarkivet i Oslo er delar av to pergamentsblad bevarte.
I 2009 blei Stjórn gitt ut i ny utgåve av Riksarkivet ved Reidar Astås.[2]
Kjelder[endre | endre wikiteksten]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Astås, Reidar (24. januar 2023). «Stjórn». Store norske leksikon (på norsk).
- ↑ Hans Christian Moen: Livsverk om de aller første biblene. Artikkel i Tønsberg Blad 5. desember 2009.
- Denne artikkelen bygger på «Stjórn» frå Wikipedia på bokmål, den 26. mars 2023.
Bakgrunnsstoff[endre | endre wikiteksten]
- Stjórn C. R. Ungers utgåve frå 1862
- Om Stjorn hos Riksarkivet