Asir
Asir | |||
عسير | |||
Region | |||
Land | Saudi-Arabia | ||
---|---|---|---|
Hovudstad | Abha | ||
Areal | 81 000 km² | ||
Folketal | 2 211 875 (2017) | ||
Postnummer | 14 | ||
Asir 19°N 43°E / 19°N 43°E | |||
Kart som viser Asir.
| |||
Wikimedia Commons: Asir Province |
'Asir eller 'Aseer (arabisk عسير, romanisert Asīr) er ein region i Saudi-Arabia heilt sørvest i landet, kalla opp etter stamma Asir. Det har eit areal på 81 000 km² og eit estimert folketal på kring 2,2 millionar innbyggjarar. Han deler ei kort grense mot Jemen. Hovudbyen i regionen er Abha, medan andre byar er Khamis Mushayt, Qal'at Bishah og Bareq.
Tyrkiske styrkar etablerte seg i området i 1872 og hevda ei form for overhøgd over det fram til dei vart drivne ut ved hjelp av italiensk hjelp i 1911. Asir kom i 1922–1926 under styringa til Ibn Saud, og vart etter ein oppreist i 1930 heilt teke opp i Saudi-Arabia.
Geografi
[endre | endre wikiteksten]- Sjå òg Asirfjella.
Fjella innanfor den smale kystsletta når opp til kring 3000 moh. og går over til ørkenstepper i det indre. Delar av Asir er nasjonalpark. Det regnar kring 300-500 mm i to regntider. Den viktigaste er i mars og april, og den andre er om sommaren. Området høyrer til dei meir råmne og tempererte områda på Den arabiske halvøya. På bratte og terrasserte fjellsider vert det dyrka kaffi, hirse, kveite, bomull og dadlar. Det er mykje husdyrhald i området.
Guvernement
[endre | endre wikiteksten]Regionen er vidare delt inn i seks guvernement (folketal frå 2010):
- Abha (+600 000)
- Al-Namas (+105 000)
- Bareq (+50 000)
- Bisha (+325 800)
- Khamis Mushait (+835 000)
- Tanomah (+65 000)
- Dhahran Aljanoub (+55 000)
- Tathlith (+60 000)
- Sarat Ubaida (+45 000)
Historie
[endre | endre wikiteksten]I 25 fvt. marsjerte Aelius Gallus legionane sine sørover frå Egypt for å ta kontroll over området langs handelruta mellom Middelhavet og det som i dag er Jemen og Hadhramaut. Romarane ønskte kontroll over desse rutene fordi dei var desperate etter pengar og håpte å få større inntening med å erobre Marib, hovudstaden i Jemen, og få kontroll over røykjelseshandelen, som då var ein dyr vare. Toktet vart derimot ein katastrofe.
I 1920 byrja 'Abd al-'Aziz, som grunnla Saudi-Arabia, å ta attende områda som huset Sa'ud hadde tapt og samla det meste av halvøya under sitt styre. Som ein del av felttoget sende han beduinske wahhabi-krigarar, kalla Ikhwan, for å ta 'Asir, og frå den tid vart 'Asir kontrollert av huset Sa'ud. Frå 1934 vart situasjonen formelt ordna då Taif-avtalen vart signert mellom Saudi-Arabia og Jemen.
På denne tida var regionen i stor grad ukjend for Vesten. I 1932 vart H. St. John Philby ein av dei første europearane som utforska og kartla området, men han publiserte ikkje observasjonane sine før i 1952.
Under den jemenittiske borgarkrigen i 2015, då Saudi-Arabia gjekk til åtak mot houthiane, invaderte houthiane regionen og gjekk til åtak på saudiarabiske militære stillingar.
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- ↑ 1,0 1,1 1,2 «Population ( 15 Years and Over ) By Administrative Area and Sex, 1433H - 2012D (2)». Henta 10. juli 2020.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 «Population ( 15 Years and Above ) By Administrative Area and Sex-2014». Henta 10. juli 2020.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 «Saudi Population ( 15 Years and Over ) By Administrative Area and Sex,1432H - 2011D». Henta 10. juli 2020.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 «Population ( 15 Years and Over ) By Administrative Area and Sex,1432H - 2011D». Henta 10. juli 2020.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 5,8 «تعداد السكان والمساكن». Henta 10. juli 2020.
- Denne artikkelen bygger på «Asir» frå Wikipedia på engelsk, den 14. mars 2016.
- Wikipedia på engelsk oppgav desse kjeldene:
- Mackey, Sandra. The Saudis: Inside the Desert Kingdom. Updated Edition. Norton Paperback. W.W. Norton and Company, New York. 2002 (first edition: 1987). ISBN 0-393-32417-6 pbk.