Hestekastanje

Hestekastanje
Hestekastanje
Utbreiing og status
Status i verda: Sårbar Status i Noreg: Livskraftig Utbreiinga av Hestekastanje
Systematikk
Rike:	Planteriket Plantae
Rekkje:	Karplantar Tracheophyta
Underrekkje:	Frøplantar Spermatophytes
Orden:	Sapindales
Familie:	Lønnefamilien Sapindaceae
Underfamilie:	Hippocastanoideae
Slekt:	Aesculus
Art:	Hestekastanje A. hippocastanum
Vitskapleg namn
Aesculus hippocastanum L., 1753

Hestekastanje (Aesculus hippocastanum) er eit lauvfellande tre i hestekastanjefamilien - ein liten plantefamilie som no ofte blir rekna inn i såpebærfamilien, saman med lønn. Treet kan verte 25–30 meter høgt. Hestekastanjen kan bli gammal, 200 til 400 år. Namnet hestekastanje har det av at frøa er blitt brukte til dyrefor i uår. Blada er store, samansette av 5-7 småblad. Om våren er knoppane på treet klebrige. Hestekastanjen blomstrar i juni, med store kvite blomstrar med gule og raude flekkar.

Botanisk illustrasjon

Hestekastanjen har ein frukt som er rund med piggar på, og innom skalet ligg ei nøtt som minner om kastanjenøtta. Nøttene på hestekastanjen er giftige. Likevel har dei, som kastanjenøttene, vore malne til mjøl. Mjølet har vore bruka både som dyrefôr og menneskeføde i naudsår. Under 2. verdskrigen vart det blanda i brødmjølet og bruka som marsipan- og kokoserstatning i Danmark. Stivelsen inneheld giftig saponin, og uttrekk har vore bruka som vaskelut. Bark og blad har òg vore bruka til plantefarging.

Treet høyrer naturleg heime i fjellområda på Balkan, men i Noreg har det har spreidd seg frå hagar og parkanlegg og i låglandet opp til Nordland. Delar av treet er nytta i naturmedisin.

Dei mest kjende hestekastanjane i Noreg står som ein allétre i Bygdøy allé i Oslo, udøydeleggjorte i Jens Book-Jensen si oslovise.

Kjelder

• Frå Botanisk hage, Naturhistorisk museum
• Tilsvarande artikkel på bokmål, svensk og dansk wikipedia

Galleri

• 
  Tre
• 
  Knopp
• 
  Blomstrar
• 
  Frukt

Bakgrunnsstoff

• (no) Hestekastanje hos Artsdatabanken
• (en) Hestekastanje i Encyclopedia of Life
• (en) Hestekastanje i Global Biodiversity Information Facility
• (sv) Hestekastanje hos Dyntaxa
• (en) Hestekastanje hos ITIS
• (en) Hestekastanje hos NCBI
• (en) Hestekastanje hos The International Plant Names Index
• (en) Hestekastanje hos Tropicos
• (en) Kategori:Aesculus hippocastanum – bilete, video eller lyd på Wikimedia Commons
• (en) Aesculus hippocastanum – galleri av bilete, video eller lyd på Wikimedia Commons
• Aesculus hippocastanum – detaljert informasjon på Wikispecies