Mount Everest
| Mount Everest | |
| fjell | |
 Everest sett frå Kala Patthar i Nepal
| |
| Land |  Nepal,  Kina
|
|---|---|
| Fjellkjede | Himalaya |
| Høgd | 8 850 moh |
| Koordinatar | |
| Lettast tilkomst | Søraustryggen |
| Førstestiging | Edmund Hillary |
| - dato | 29. mai 1953 |
  | |
| Wikimedia Commons: Mount Everest | |
Mount Everest, Sagarmatha (nepalsk) eller Chomolungma (tibetansk) er det høgaste fjellet i verda, målt frå middelnivået på havet. Høgda av fast fjell vart i 2005 målt til 8850 moh. Tidlegare har høgda vore oppgjeve å vera opp til 8850 meter. Fjellet ligg på grensa mellom Nepal og Kina; grensa går gjennom toppunktet.
Innhaldsliste
Historie[endre | endre wikiteksten]
Klatring[endre | endre wikiteksten]
- Toppen vart nådd, via den sørlege ruta, klokka 11.30 lokal tid den 29. mai 1953 av Edmund Hillary frå New Zealand og Tenzing Norgay frå sherpa-folket i Nepal.
Etter første stigning til topps[endre | endre wikiteksten]
Om lag 3 000 personar har sidan 1953 nådd toppen (per 2012), mens om lag 230 har omkomme sidan 1922 og om lag 100 av desse ligg igjen i fjellsida. Allereie i 2007 var det gjennomført meir enn 4 100 oppstigningar,[1] med 633 oppstigningar berre i 2007 som høgdepunkt. Deretter vart det gjort 426, 462, 543 og 537 oppstigningar dei neste åra i høvesvis 2008, 2009, 2010 og 2011.[2]
Hovud-klatreruter[endre | endre wikiteksten]
To hovud-klatreruter er
- Sørøstrygg-ruta[3] (frå Nepal)
- Nordøstryggen frå Tibet (òg kjent som Mallory-ruta).
Den fyrste oppstigninga (til topps) gjekk via Stilledalen[treng kjelde] (Stillhetens dal, eller Western Cwm), Lhotse-veggen og vidare til Søraustryggen.
Nye klatreruter er mellom anna den via sørvestveggen i 1975.[4]
Femten ruter (inkludert variasjonar) vart nytta før 1997.[5]
Spesielle oppstigningar[endre | endre wikiteksten]
- 1975: Den fyrste kvinnen til topps var Junko Tabei.[6]
- 1980: Den fyrste til å klatre til topps, utan oksygen-flasker, var Reinhold Messner.
Fyrste mann og kvinne frå ulike land[endre | endre wikiteksten]
- 1953: Den eine som klatret til topps var frå New Zealand og den andre var frå sherpa-folket i Nepal.
- 1956: Den første sveitsaren var anten Ernst Schmied eller Juerg Marmet. Dei kom til toppen samstundes.
- 1975: Den fyrste kvinna til topps var frå Japan - Junko Tabei.[7]
- 1985: Bjørn Myrer Lund eller Odd Eliassen var fyrste nordmann på fjelltoppen
- 2004: Randi Skaug var den fyrste norske kvinna på toppen.
Rundt Everest-fjellet[endre | endre wikiteksten]
|
Khumbutse-fjellet | Changtse-fjellet og Rongbuk-breen i den autonome regionen Tibet i Kina |
| |
| Khumbu-breen i Nepal | 
|
Kangshung-breen i den autonome regionen Tibet i Kina | ||
 Everest-fjellet 
| ||||
| ||||
| Nuptse-fjellet i Nepal | Lhotse-fjellet |
Kjelder[endre | endre wikiteksten]
Fotnotar[endre wikiteksten]
- ↑ Full list of all ascents of Everest up to and including 2008 (PDF)
- ↑ Helle Skjersvold m.fl, Nepal vil skjerpe kravet til klatrere, i Aftenposten 3. juni 2013, side 16.
- ↑ Jon Krakauer (2014). I tynn luft. Oslo: Pax.
- ↑ https://www.nettavisen.no/nyheter/den-fantastiske-prestasjonen/472407.html
- ↑ «EverestHistory.com: Ascent Routes on Everest». Arkivert frå originalen 2008-01-15. Henta 23. januar 2008.
- ↑ https://www.aftenposten.no/verden/i/MR1p5/60-ar-siden-Mount-Everest-ble-besteget-forste-gang#.UadRIkAvmWo Vitja 2018-05-06
- ↑ https://www.aftenposten.no/verden/i/MR1p5/60-ar-siden-Mount-Everest-ble-besteget-forste-gang#.UadRIkAvmWo Vitja 2018-05-06
Bakgrunnsstoff[endre | endre wikiteksten]
Seven Summits | |
|---|---|
| Asia | Mount Everest (8848 moh) |
| Sør-Amerika | Aconcagua (6962 moh) |
| Nord-Amerika | Denali (6190 moh) |
| Afrika | Kilimanjaro (5893 moh) |
| Europa | Elbrus (5642 moh) eller Mont Blanc (4810 moh) |
| Antarktis | Vinson Massif (4892 moh) |
| Oceania | Puncak Jaya (4884 moh) eller Mount Wilhelm (4509 moh) eller Mount Kosciuszko (2228 moh) |
|
