Nicholas Roerich

Nicholas Roerich
Fødenamn	Nikolaj Konstantinovitsj Rerikh (Николай Константинович Рерих)
Pseudonym	Rerich, Nikolaj Konstantinovič, Rerih, Nikolaj Konstantinovic, Rerikh, N. K., Rerikh, Nikolaĭ, Roehrich, Nikolay Konstantinovich, Roerich, Nicolas, Roerich, Nikolaĭ Konstantinovich, Roerich, Nikolaj Konstantinovic
Statsborgarskap	Det russiske imperiet
Fødd	27. september 1874 St. Petersburg
Død	13. desember 1947 (73 år) Naggar, Himachal Pradesh, Kullu
Yrke	filosof, kunstmålar, koreograf, skribent, arkeolog, lyrikar, diplomat, historikar, oppdagar, scenograf, kostymedesignar, designar, grafikar, illustratør, muralist, mystiker, okkultist, reisande
Språk	russisk
Sjanger	landskapsmåleri, allegori, sjangerkunst, marinemåleri, mytologisk maleri, religiøs kunst
Medlem av	Det keiserlige russiske arkeologiske selskap, Imperial Society for the Encouragement of the Arts, Arkhip Kuindzjis kunstnerselskap
Far	Konstantin Fjodorovič Rerich
Mor	Maria Vasiljevna Rerich
Ektefelle	Helena Roerich
Born	Svetoslav Roerich, Jurij Rjorikh
Nicholas Roerich på Commons

Nicholas Roerich (9. oktober 1874–13. desember 1947) var ein russisk kunstmålar og kulturforskar. Han var hovudmannen bak avtalen om bevaring av kulturminne, den såkalla Roerich-pakta. Han var fødd i Russland, men døydde i India. Farssida hans var av svensk-litauisk herkomst.

I Russland

Roerich avla juristeksamen ved Universitetet i St. Petersburg i 1898 og utdanna seg til kunstmålar ved kunstakademiet i same byen. I 1900 for han til Paris for første gongen og vart der elev hos mellom andre Fernand Cormon. Kunsten hans frå den perioden vert rekna til den såkalla nordiske modernismen.

'Nord-menn gjestar Russland', 1901

Han gifta seg i 1901 med Jelena J. Sjaposjnikova og fekk med henne sønene Jurij Roerich, seinare kjend filolog og tibetolog, og Svetoslav Roerich, også han kunstmålar. I 1906 vart Roerich rektor for den private kunstskulen i St. Petersburg, som han reformerte.

I byrjinga av 1900-talet var han mest kjend for sine teater-oppsetjingar, så som Vårofferet (1913) med musikk av Igor Stravinskij. Det mest kjende måleriet frå perioden er Himmelens kamp (1912), eit forvarsel om første verdskrigen.

Til Finland og USA

Under den russiske revolusjonen var han busett i Finland. Omkring 1920 kom han til USA, der han reiste rundt med staffeliet sitt og stilte ut bileta sine. I 1921 grunnla han Master Institute of United Arts i New York. Tre år seinare, i 1924, vart det første Roerich-museet opna i New York.

Til India

I åra 1925-1928 gjennomførte han sin store sentralasiatiske ekspedisjon. Heile familien hans var med, ein tur som var nær ved å ende i ein katastrofe i Tibet vinteren 1927-1928.

År 1935 vart hans Roerich-pakt (Pax Cultura) underskriven, denne handlar om bevaringa av verdas store kulturskattar (i dag verdsarvslista). Frå 1929 til sin død i 1947 budde han i Kullu i India. Der grunnla han og familien hans eit Urusvati. Det var eit internasjonalt forskingssenter, der dei mellom anna arbeidde med det materialet som dei samla inn under reisene i India og Sentral-Asia, reiser som heldt fram på 1930-talet.

Roerich døydde heime i Kullu i 1947. Han let etter seg omkring 7000 måleri, teikningar og teaterdekorasjonar, om lag tretti bøker og ei mengde brev og artiklar. Mange av verka hans har religiøse tema, Roerich var inspirert av både teosofi og buddhisme. Hans siste verk var Den skjulte skatten (1947).

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Nicholas K. Roerich» frå Wikipedia på bokmål, den 15. juni 2009.