Tayasir
| Tayasir | |||
| تياسير, Tiaseer | |||
| kommune | |||
 Teikning av el-Kusr i Tayasir i 1882
| |||
| Land |  Dei palestinske territoria
| ||
|---|---|---|---|
| Guvernement | Tubas guvernement | ||
| Koordinatar | 32°20′25.56″N 35°23′48.42″E / 32.3404333°N 35.3967833°E | ||
| Areal | 26,0 km² | ||
| Folketal | 2 489 (2007) | ||
| Folketettleik | 96 / km² | ||
| Grunnlagd | Tidleg på 1500-talet. | ||
| • Bystatus | 1997 | ||
| Borgarmeister | Akram Dabaq | ||
 Tayasir 32°20′26″N 35°23′48″E / 32.340433333333°N 35.396783333333°E | |||
  Kart som viser Tayasir.
| |||
| Wikimedia Commons: Tayasir | |||
Tayasir (arabisk تياسير,[1] òg skrive Tiaseer) er ein palestinsk landsby i Tubas guvernement nord på Vestbreidda. Han ligg tre kilometer nordaust for Tubas og 22 kilometer nordaust for Nablus. Stader i nærleiken er al-Akabah i aust, al-Bikai'a i nordaust, Salhab i nord, 'Aqqaba i vest og ath-Thaghra i sørvest. I følgje Palestinsk statistisk sentralbyrå (PCBS) hadde Tayasir eit folketal på 2 489 i 2007.[2]
Historie
[endre | endre wikiteksten]Ein trur det har budd folk i Tayasir sidan kanaanittisk tid i Palestina, og namnet kjem frå det kanaanittiske ordet Asheer som tyder «glede». Det finst fleire arkeologiske funn i landsbyen, som eit romersk palass, ei olivenpresse, fleire grotter og ein gammal moské.[3] Ein eldgamal veg gjekk gjennom landsbyen, og ein har funne bysantinsk keramikk.[4] Han verkar å ha blitt kalla Asher av Bordeaux-pilegrimar i 333-334 evt.[5]
Den arabiske mellomaldergeografen al-Muqaddasi skreiv seint på 900-talet om landsbyen «Ta'asir», skildra som ein stad like langt frå Nablus og Beisan[6]
I 1500 slo dei arabiske klanane Jabir og Taleb seg ned på området og grunnla den moderne landsbyen, på grunn av den strategiske plasseringa og dei isolerte markene.[3] I 1596 var han oppført i osmanske skattelister som «Tayasir», ein landsby i Jabal Sami nahiya i Nablus liwa. Han hadde eit folketal på 39 hushaldningar og 9 ungkarar, alle muslimar, og betalte skatt for kveite, bygg, sommaravlingar, oliventre, tilfeldige inntekter, geiter, bikubar og ei presse for oliven eller druer.[7]
Ein bygning sør for Tayasir, kalla el-Kusr, kanskje ei grav, vart først skildra i 1869[8] og undersøkt i 1874.[9] Den franske oppdagaren Victor Guérin vitja òg landsbyen i same periode.[10]
I 1881 vart Tayasir skildra som ein liten landsby i ein avsidesliggande og frodig dal, med god jord og dyrkbar mark. Sør for landsbyen var det eit gammalt oliventre. Landsbybuarane dyrka jorda like aust til Wady Maleh, og hadde òg god jord nær Yarza.[11]
I 1900 fekk godseigaren Hassan Hamad tak i det meste av landområdet til Tayasir, fordi dei skulda han mykje pengar. Tretti år seinare vart landområdet kjøpt av al-Batriyarkia al-Latinyah. Israel prøvde å kjøpe området etter dei erobra Vestbreidda i 1967, men patriarkatet avslo tilbodet deira.[3]
Etter Osloavtalen i 1993 kom Tayasir under Den palestinske sjølvstyresmakta (PNA) og vart seinare ein landsbykommune i 1997.[3]
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- Denne artikkelen bygger på «Tayasir» frå Wikipedia på engelsk, den 20. september 2015.
- Wikipedia på engelsk oppgav desse kjeldene:
- Barron, J. B., red. (1923). Palestine: Report and General Abstracts of the Census of 1922. Government of Palestine.
- Bordeaux Pilgrim (1887). Initiary from Bordeaux to Jerusalem in 333- 334 evt. London: Palestina Pilgrims' Text Society.
- Conder, Claude Reignier; Kitchener, H. H. (1882). The Survey of Western Palestine: Memoirs of the Topography, Orography, Hydrography, and Archeology 2. London: Committee of the Palestine Exploration Fund.
- Claudine Dauphin (1998). La Palestine byzantine, Peuplement et Populations, Vol. III : Catalogue. BAR International Series 726. Oxford: Archeopress.
- Guerin, Victor (1875). Description Géographique, Historique et Archéologique de la Palestine. Vo2; Samarie, pt 2.
- Hütteroth, Wolf-Dieter; Abdulfattah, Kamal (1977). Historical Geography of Palestine, Transjordan and South Syria in the Late 16th Century. Erlanger Geographische Arbeiten, Sonderband 5. Erlangen, Tyskland: Vorstand der Fränkischen Geographischen Gesellschaft.
- Mills, E., red. (1932). Census of Palestine 1931. Population of Villages, Towns and Administrative Areas (PDF). Jerusalem: Government of Palestine.
- Palmer, E. H. (1881). The Survey of Western Palestine: Arabic and English Name Lists Collected During the Survey by Lieutenants Conder og Kitchener, R. E. Transliterated and Explained by E.H. Palmer. Committee of the Palestine Exploration Fund.
- (1869-1870):Quarterly statement - Palestine Exploration Fund Volume: 1-2
- le Strange, Guy (1890), Palestine Under the muslimar: A Description of Syria and the Holy Land from A.D. 650 to 1500, Committee of the Palestine Exploration Fund
- ↑ Palmer, 1881, s. 208
- ↑ 2007 PCBS Census. Palestinsk statistisk sentralbyrå. s. 106.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Tayasir Village Profile Applied Research Institute - Jerusalem. February 2006.
- ↑ Dauphin, 1998, s. 791
- ↑ Bordeaux Pilgrim, 1887, s. 18, Appendix VI
- ↑ le Strange, 1890, s. 540
- ↑ Hütteroth and Abdulfattah, 1977, s. 125.
- ↑ Wilson, 1869, s. 70
- ↑ Conder og Kitchener, 1882, s. 245 (ill.), 246, picture
- ↑ Guerin, 1875, s. 355 ff
- ↑ Conder og Kitchener, 1882, s. 228
Bakgrunnsstoff
[endre | endre wikiteksten]| Byar | Tubas (Ibziq • Kashda • ath-Thughrah) |  |
|---|---|---|
| Kommunar | ||
| Landsbyar | Akabah · Bardala · al-Bikai'a · Ein al-Beida (al-Farisiya • Khirbet al-Malih) · Kardala · Khirbet ar-Ras al-Ahmar · Ras al-Far'a · Salhab · Tayasir · Wadi al-Far'a · Yarza | |
| Flyktningleirar | ||