Via Appia
Via Appia eller den appiske vegen var ein romarveg som utgjorde den viktigaste vegen sørover frå Roma. Han har namn etter Appius Claudius Caecus, som var censor i 312 f.Kr.[1]
Appius Claudius Caecus anla det første stykket av vegen frå Roma til Capua, ei strekning på 211 kilometer. Kring 224 f.Kr. blei vegen forlenga til Brindisi (Brundisium) via Benevento (Beneventum) og Taranto. Heile vegen var dermed over 50 mil lang, med 192 kilometer brulagde. Frå 100-talet f.Kr. var heile strekninga brulagd.
Via Appia var den viktigaste blant dei romerske vegane, og blei difor kalla regina viarum «dronninga blant vegane». Den førte frå Roma over Capua til Brindisi. Roma låg i sentrum av det største imperiet verda nokosinne hadde sett. Imperiet vart halde saman av eit enormt system av vegar, som strålte ut frå Roma. Den første romerske vegen som vart bygd var Via Appia, konstruert i 312 f.Kr. av konsulen Appius Claudius. Denne vegen demonstrerer konstruksjonsteknikkane som vart nytta for dei 290 000 km med romerske vegar som seinare vart bygd: Eit underlag av kompakt jord vart dekt med eit tynt lag av stein og mørtel. Over denne mørtelen låg eit gruslag, og på toppen av dette vart det lagt ut eit dekkja av steinheller. Ifølgje Preoccupies vart dei mangekanta steinhella på Via Appia sammenføyd med så stor omsut at «det såg ut som dei ikkje var lagast av menneske, men av naturen sjølv».[treng kjelde]
Via Appia forbatt Roma med Sør-Italia, og var sjølve hovudvegen mot Hellas og Austen. Restar av den 560 km lange vegen finst enno i dag i si opphavlege form. I romartida blei kriminelle krossfesta langs vegen. Over 6 000 blei avretta samtidig etter at slaveopprørleiaren Spartakus frå Spartakusopprøret vart overvunnen. Krossane stod med 70 meters mellomrom på kvar side av ei 200 km lang strekning av vegen. I dag ligg enno nokre av mausolea til rike romarar langs denne brusteinsdekka vegen.[treng kjelde]
Kjelder[endre | endre wikiteksten]
- ↑ Andersen, Øivind (2. januar 2019). «Via Appia». Store norske leksikon (på norsk).
- Denne artikkelen bygger på Via Appia frå Wikipedia på bokmål, versjonen frå 22. februar 2018