Eyvind Mehle

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
Eyvind Mehle
Fødd 13. september 1895
Stavanger kommune
Død

15. juli 1945 (49 år)

Yrke journalist
Eyvind Mehle på Commons

Eyvind Mehle (fødd 1895 i Stavanger, død 15. juli 1945 i Sverige) var ein norsk journalist, dramatiker, kringkastingsmann, nazikolloboratør og NS-ideolog. Han vart døpt Eyvind Mæhle, men endra etternamet i 1930. Frå september 1940 til desember 1943 var han programdirektør i NRK. Ei periode var han NRKs øvste sjef.

Liv og arbeid[endre | endre wikiteksten]

«Riksprogramsjef Mehle» (1895–1945, til venstre) sammen med Nasjonal Samlings kulturminister Gulbrand Lunde (1901–1942, i midten). Mehle var nasjonalsosialist og NRK-mann under andre verdenskrig i Norge.
Foto: Fra Marie og Gulbrand Lunde Et liv i kamp for Norge (Rikspropagandaledelsen /Blix forlag 1942)
Minister Lunde (i uniform foran) gjør «gammel norsk hilsen» på Vår Frelsers gravlund i Oslo under markering av komponisten Rikard Nordraaks hundreårsdag sommeren 1942. Like bak og til høyre for Lunde i bildet står Eyvind Mehle. Ved siden av ham sees forfatteren Finn Halvorsen og Oslos NS-ordfører Fritz Jenssen.

Eyvind Mehle blei ansatt i Kringkastingsselskapet A/S i 1925. Éin av hans spesialiteter var halvtimelange foredrag i form av reiseskildringer. Mehle blei medlem av Nasjonal Samling i 1933 og virket som partiets pressetalsmann i nokre år.

Den 9. april 1940 invaderte det nazistiske Tyskland Norge og tysk okkupasjon fulgte. 28. september 1940 vart han utnemt til direktør for verbalsendinga i NRK. Som éin av to programdirektører (den andre var Edvard Sylou-Kreutz) vart Mehle betrakta som etterfølgeren til førkrigstidens riksprogramsjef Olav Midttun, til tross for at han var underordna riksfullmektig Wilhelm Frimann Koren Christie.[1]

Kommandolinjen fungerte ikke godt. Selv om det var ein viss rivalisering mellom Mehle og Sylou-Kreutz, var den sterkeslte rivalisering mellom Mehle og Christie. I starten måtte Mehle gi Christie tiltredelsestalen, fordi han hadde begrenset kjennskap til NRK. I ein breiare samanheng var Mehle en germanofil Hitler-tilhenger, mens Christie var en norsk-nasjonalistisk Quisling-tilhenger. I tillegg vakte Christies frimureri harme. Mehle intrigerte ved å sette Christie opp mot Abteilung Rundfunk i Reichskommissariat Norwegens avdeling for folkeopplysning og propaganda. Han behandla også sine underordnede dårlig og trua dei ansatte både med pistol og represalier frå sine vener i det tyske militæret. Mehle viste tegn på paranoia og generell mental ustabilitet.

Våren 1941 vart Mehle fører for NS-partigruppa ved NRK.[2] Etter ei stund førte Mehles personlige antagonisme ham til å søke ein anna stilling. Mehle blei utnemt t til professor i pressevitenskap ved det nazistyrte Universitetet i Oslo i 1944, men undervisninga blei stengd frå november året før.[3] 1. juli 1944 skreiv han brev til Quisling og melde seg ut av partiet.

Rundt slutten av andre verdskrig, i mai 1945, flyktet Mehle til Sverige der han etter hvert vart internert i Helsingmo leir. 15. juli samme år druknet han der.[4]

I 1995 laga Magne Lindholm radiodokumentaren Quislings herold om Mehle.[5]

Hørespill[endre | endre wikiteksten]

  • (Hørespillet ble også utgitt som bok i forbindelse med Quislings 55-årsdag 1942)

Referanser[endre | endre wikiteksten]

  1. ↑ Dahl, 1991: s. 203
  2. ↑ Dahl, 1991: s. 205
  3. ↑ Dahl, Hans Fredrik: [http://www.mediabase1.uib.no/krigslex/m/m1[daud lenkje] i Norsk Krigsleksikon 1940-45
  4. ↑ Dahl, Hans Fredrik: [http://www.mediabase1.uib.no/krigslex/m/m1.htm/#mehle-eyvind[daud lenkje] Eyvind Mehle i Norsk Krigsleksikon 1940-45
  5. ↑ Om radiodokumentaren Quislings herold
Henta frå «https://nn.wikipedia.org/w/index.php?title=Eyvind_Mehle&oldid=3431800»