Loire

	Loire
	elv
	Loire i Orléans.
Land	Frankrike
Nedslagsfelt	117 000 km²
Lengd	1 012 km
Middelvassføring	850 m³/s
Kjelde	Massif Central
• høgd	1 408 moh.
Munning	Biscayabukta
	; Loire; 44°50′30″N 4°13′07″E / 44.841666666667°N 4.2186111111111°E
	Wikimedia Commons: Loire River

For det franske departementet med same namn, sjå Departementet Loire

Loire er den lengste elva i Frankrike med ei lengd like over 1 000 km og eit tilsigsområde på 117 000 km², meir enn ein femtedel av Frankrike. Den sentrale delen av Loiredalen vart ein del av verdsarvlista til UNESCO 2. desember 2000.

Etymologi

Namnet «Loire» kjem frå det latinske ordet Liger, som igjen er ein transkripsjon av det galliske (keltisk) namnet på elva. Det galliske namnet på elva kjem av det galliske ordet liga, som tyder «silt, sediment, slam», og som har gjeve det franske ordet lie (botnfall i vin). Liga kjem av den urindoeuropeiske rota *legh-, som tyder «å liggje» (som òg er opphavet til dette norske ordet).

I fransk er adjektivet som kjem frå elva ligérien, som i le climat ligérien («klimaet i Loiredalen»), som vert rekna som det mest behagelege i Nord-Frankrike med varmare vintrar og ikkje alt for heite somrar.

Geografi

Elva har sitt utspring i dei nordaustlege delane av Cevennane, og renn hovudsakleg nordover gjennom Roanne og Nevers til Orléans, og frå der vestover gjennom Tours til Biscayabukta og Atlanterhavet ved Nantes. Elva har stundom ført til alvorlege flaumar, mellom anna i 1856, 1866 og 1910.

I motsetnad til mange andre elvar i Vest-Europa er det svært få demningar og sluser i Loire (Villeres-demninga som vart bygd i 1985 eit par kilometer sør for Roanne, har spelt ei nøkkelrolle i å hindre flaum). På grunn av dette er Loire ei svært populær elv for båtturar, der ho renn gjennom dei frodige landbruksområda, og forbi kalksteinsklipper og eventyraktige slott.

Sideelvar

Departement og byar

Fleire departement i Frankrike er kalla opp etter Loire. Loire renn gjennom følgjande departement og byar:

Ardèche
Haute-Loire: Le Puy-en-Velay
Loire: Feurs, Roanne
Saône-et-Loire: Digoin
Allier
Nièvre: Nevers
Cher: Sancerre
Loiret: Gien, Orléans
Loir-et-Cher: Blois
Indre-et-Loire: Amboise, Tours
Maine-et-Loire: Saumur
Loire-Atlantique: Ancenis, Nantes, Saint-Nazaire

Sjå òg

Loiredalen

Bakgrunnsstoff

Wikimedia Commons har multimedia som gjeld: Loire