Nikolaj Urvantsev

Nikolaj Urvantsev
Statsborgarskap	Det russiske imperiet, Sovjetunionen
Fødd	17. januar 1893 Lukojanov
Død	20. februar 1985 (92 år) St. Petersburg
Yrke	oppdagar, geolog, polfarer
Språk	russisk
Nikolaj Urvantsev på Commons

Nikolay Nikolajevitsj Urvantsev (russisk;Николай Николаевич Урванцев) (29. januar 1893–20. februar 1985) var ein sovjetisk geolog og polarforskar. Han var fødd i byen Lukojanov i Nizjnij Novgorod guvernementet i Russland, der faren var kjøpmann. Urvantsev var mellom oppdagarane av kolfelta og kopar- og nikkelårane i Norilsk åra 1919-1922, og var mellom grunnleggarane av byen Norilsk.

Liv og gjerning

I 1922, då han leia ein geologisk undersøkingsekspedisjon, fann Urvantsev leivingar etter Peter Tessem og Paul Knutsen. Dei to nordmennene forsvann sporlaust frå Roald Amundsen sin 1918-ekspedisjon. Urvantsev berga posten og dei vitskaplege data som dei to hadde samla. Dei verdfulle dokumenta låg forlatne på ei strand ved Karahavet, nær munningen av elva Zeledejeva.

Åra 1930-32 utforska Urvantsev, saman med Georgij Usjakov, øygruppa Severnaja Zemlja og der dei oppdaga mange øyar. Sidan utforska han andre fjerne område av Russland; som Tajmyr og det sentralsibirske platået.

I 1933-34 sende det nydanna Glavsevmorput’ (=direktoratet for nordsjøruta) dampskipet Pravda til Nordvik ved Laptevhavet, på den aller første oljeleitingsekspedisjonen til Nord-Sibir. Dette vågestykket vart leia av Urvantsev, som reiste med Pravda i lag med kona si, Jelizsaveta Ivanovna. Ho var leiar for det medisinske hjelpeapparatet på ekspedisjonen.

Under stalinismen vart Urvantsev fleire gonger skulda for sabotasje. Han vart dømd og måtte sone i arbeidsleirane Karlag og Norillag.

Urvantsev vart reinvaska for skuldingane i 1954. Fram til han døydde var han styreleiar for avdelinga for arktisk geologi i Det vitskaplege forskingsinstituttet for arktisk geologi.

Urvantsev vart tildelt Leninordenen to gonger.

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Nikolay Urvantsev» frå Wikipedia på engelsk, den 8. mai 2012.