Kornhaustarvogn
Kornhaustarvogn syner til ei historisk jordbruksmaskin som gallarane skal ha nytta i antikken[1][2][3]. Den romerske historikaren Plinius den eldre skreiv i år 70 at gallarane nytta to-hjulsvogner drivne fram av ein okse eller eit esel med tenner i framkant som reiv av kornaksa, som vart liggande i vogna. Tre hundreår etter Plinius skreiv Palladius om ei fungerande kornhaustarvogn.
Arkeologiske funn[endre | endre wikiteksten]
Plinus skreiv mykje om romersk jordbruk, men han blanda inn fantasifulle skildringar av mytologiske vesen, noko som førte til at det ikkje vart festa lit til forteljinga om kornhaustarvogna. Men i samband med arkeologiske utgravingar i Buzenol i Luxemburg i 1958 vart det funne ein teikning inngravert i fundamentet til ei festning som synte ei vogn som stemte med skildringa til Plinius[1]. Buzenol-teikningane var i god stand og gjorde det muleg å forstå fragment av teikningar rissa inn i andre steinar oppdaga tidlegare, mellom anna eit fragment funne i Arlon i 1854[2]. Desse teikningane synte at det gjekk ein mann attmed vogna med ein riveliknande reiskap og reiv av aksa som var fanga mellom tindane og skuva dei inn i vogna. Ein trur at breidda på vogna var 1,2-1,4 m.
Rekonstruksjonar[endre | endre wikiteksten]
L’Université Libre de Bruxelles bygde ein kopi av Buzenol-vogna ut frå teikningen og kom fram til at vogna kunne hausta sprøtt korn, som spelt[2]. Den tyske landbruksorganisasjonen DLG bygde òg ein kopi av Buzenol-vogna, men på grunn av at dei hadde laga trekanta tenner fungerte ho ikkje like godt[1].
Referansar[endre | endre wikiteksten]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 G. Quick og W. Buchele, The grain harvesters, American Society of Agricultural Engineers, 1978
- ↑ 2,0 2,1 2,2 P. Germain, La moissonneuse trévire, Mediardenne, 2007.
- ↑ P. Chuksin, History of Gallic reaper, Generator, 23. januar 2006.