Autonome regionar i Spania

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket

Ein autonom region (Comunidad Autónomaspansk) er den første politiske inndelinga av Spania, oppretta i den spanske grunnlova i 1978. Lova gjev regionane rett til sjølvstyre, men dei er uoppløyseleg knytt til den spanske nasjonen.[1][2]

Den politiske makta i Spania er kanalisert av den sentrale regjeringa og 17 autonome regionar. Styra i dei autonome regionane er ansvarlege for skular, universitet, hesle og sosialvesen, kultur, urban og landleg utvikling og somme stader politivesen[3]. Det finst òg to autonome byar. I alt har autonomías-systemet i Spania vorte kalla «merkverdig på grunn av omfanget makta fredfult har utvikla seg på dei siste 30 åra»[4] og «eit sjeldant desentralisert land», der den sentrale regjeringa berre står for 18 % av det offentlege forbruket, dei regionale styra for 38 %, dei lokale kommunestyra for 13 % og trygdesystemet for resten[3].

Underinndeling[endre | endre wikiteksten]

Dei autonome regionane er vidare delt inn i provinsar (provincias), som tener som territoriale byggeklossar for regionen. Vidare er provinsane inndelt i kommunar (municipios).[5]

Dei noverande femti provinsane er i stor grad baset på inndelinga skapt i 1833 av Javier de Burgos. Regionane Asturias, Cantabria, La Rioja, Balearane, Madrid, Murcia og Navarra, har fått sjølvstyre som enkeltprovinsar av historiske årsaker, og vert òg rekna som provinsar.

Liste over regionar og provinsar[endre | endre wikiteksten]

Namn
Lokalt namn
Hovudstad Provinsar Provinshovudstad
Andalucía Sevilla (styre, parlament og ombudsmann)
Granada (høgsterett)
Almería Almería
Cádiz Cádiz
Córdoba Córdoba
Granada Granada
Huelva Huelva
Jaén Jaén
Málaga Málaga
Sevilla Sevilla
Aragón Zaragoza Huesca
ar.[6]' Uesca
Huesca
ar.[6] Uesca
Teruel
ar.[6] Tergüel
Teruel
ar.[6] Tergüel
Zaragoza Saragossa
Fyrstedømet Asturias:
sp.. Principado de Asturias
Oviedo Asturias Oviedo
Balearane
sp. Islas Baleares
kat.Illes Balears (offisielt)
Palma de Mallorca
kat. Palma (offisielt)
Balearane
sp. Islas Baleares
kat. Illes Balears (offisielt)
Palma de Mallorca
kat. Palma (offisielt)
Baskarland
sp. Comunidad Autónoma Vasca
ba.. Euskal Autonomi Erkidegoa
Vitoria
ba.Vitoria-Gasteiz (offisielt), Gasteiz (historisk)
Vitoria (historisk)
Álava
ba.Araba
Vitoria
ba. Gasteiz
Guipúzcoa
ba. Gipuzkoa
San Sebastián
ba. Donostia
Bizkaia
sp. Vizcaya
ba. Bizkaia
Bilbao
ba. Bilbo
Kanariøyane
sp. Islas Canarias
Santa Cruz de Tenerife/
Las Palmas de Gran Canaria
Santa Cruz de Tenerife Santa Cruz de Tenerife
Las Palmas Las Palmas de Gran Canaria
Cantabria Santander Cantabria Santander
Castilla-La Mancha Toledo (regionalt styre og parlament)
Albacete (høgsterett og ombudsmann)
Albacete Albacete
Ciudad Real Ciudad Real
Cuenca Cuenca
Guadalajara Guadalajara
Toledo Toledo
Castilla og León
sp. Castilla y León

le.[6]Castiella y Llión

Valladolid (regionsstyre og parlament)
Burgos (høgsterett)
León
le.Llión (ombudsmann)
Ávila Ávila
Burgos Burgos
León
le. Llión
León
le. Llión
Palencia Palencia
Salamanca Salamanca
Segovia Segovia
Soria Soria
Valladolid Valladolid
Zamora Zamora
Catalonia
sp. Cataluña
kat. Catalunya (offisielt)
Barcelona Barcelona Barcelona
Gerona
sp. Gerona
Girona
sp. Gerona
Lleida
sp. Lérida
Lleida
sp. Lérida
Tarragona Tarragona
Extremadura Mérida Badajoz Badajoz
Cáceres Cáceres
Galicia
gl. Galicia, Galiza
Santiago de Compostela (regionsstret, parlament og ombudsmann)
La Coruña (høgsterett)
gl.A Coruña
La Coruña
gl. A Coruña
La Coruña
gl.A Coruña
Lugo Lugo
Orense
gl.Ourense
Orense
gl.Ourense
Pontevedra Pontevedra
La Rioja Logroño La Rioja Logroño
Madrid Madrid Madrid Madrid
Regionen Murcia
sp. Región de Murcia
Murcia (styre, ombudsmann og høgsterett)
Cartagena (parlament)
Murcia Murcia
Navarra
sp. Comunidad Foral de Navarra
ba. Nafarroako Foru Komunitatea
Pamplona
ba. Iruña
Navarra
ba. Nafarroa
Pamplona
ba. Iruña
Valencia
sp. Comunidad Valenciana
vl. Comunitat Valenciana (offisielt)
Valencia
vl. València
Alicante
vl. Alacant
Alicante
vl. Alacant
Castellón
vl. Castelló
Castellón de la Plana
Vl. Castelló de la Plana
Valencia
vl. València
Valencia
vl. València


Sjå òg

Autonome byar og «plazas de soberanía»[endre | endre wikiteksten]

Det finst fem plazas de soberanía («stader med suverenitet») nær Marokko. Desse er:

Dei tre sistnemnde er utan innbyggjarar bortsett frå militært personell.

Sjå òg[endre | endre wikiteksten]

Bakgrunnsstoff[endre | endre wikiteksten]

Kjelder[endre | endre wikiteksten]

  1. "Regional Government". Spain. Encyclopedia Britannica Online
  2. Preliminary Title. Second Article Arkivert 2007-10-26 ved Wayback Machine.. Spanish Constitution of 1978.
  3. 3,0 3,1 [1]
  4. [2]
  5. Articles 140 and 141 Arkivert 2007-10-26 ved Wayback Machine.. Den spanske grunnlova frå 1978
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Ikkje eit offisielt språk, men verna og regulert. Vert tala av ein lokal minoritet.