Melhus kommune

	Melhus kommune
	kommune
	Kommunevåpen
	Kommunevåpen
Land	Noreg
Fylke	Trøndelag
Adm.senter	Melhus
Areal	695 km²
• land	660 km²
• vatn	35 km²
Folketal	17 560 (1. januar 2024)
Målform	nøytral
Ordførar	Jorid Jagtøyen (Sp)
Kommunenr.	5028
	; Melhus kommune; 63°10′00″N 10°18′00″E / 63.166667°N 10.3°E
	Kart som viser Melhus kommune. Kart som viser Melhus kommune.
	Wikimedia Commons: Melhus
	Nettstad: www.melhus.kommune.no

Melhus er ein kommune i Trøndelag fylke. Han grensar til Trondheim kommune i nord, Selbu aust, Midtre Gauldal i sør og til Orkland og Skaun kommunar i vest.

Melhus kommune blei skipa i 1838. Kommunen slik han er i dag blei til 1. januar 1964, da kommunane Horg, Flå, Hølonda og Melhus slo seg saman. Den gamle kommunen Melhus har i ettertid ofte blitt kalla «Nedre Melhus». Namnet kjem av det norrøne gardsnamnet meðalhúsar, «midtgarden».

Geografi

Kommunen strekkjer seg frå Øysand i nord til Haga bru nord for Støren. Den øvste delen av Gauldalen er stort sett midtpuktet gjennom heile kommunen. I Gauldalen finn vi Gaulvassdraget, som er ei av dei beste lakseelvane i Noreg. På begge sider av Gaula finn vi oppover heile dalen store og gamle jordbruksområde. I tillegg går E6 stort sett langs Gaula heile strekninga gjennom Melhus kommune.

Heilt nord i kommunen finn vi Øysand, og Gaulosen, det store deltaet i Gaulvassdraget. Deltaet er eit av dei få store deltaa i landet som ikkje er utbygd, eller regulert på noko særleg måte. Øysand er også eit av trøndelagregionens største flatmarkområde. Under andre verdskrigen bygde tyskarane opp eit stort militærområde med flyplass her.

Største høgde over havet: Reinsfjellet (930 meter over havet)
Lågaste høgde over havet: Øysand (0 meter over havet)
Areal: 696 km²

Elvar, fjell og vatn i Melhus

Benna
Gaula
Vassfjellet
Sandholtvannet
Ånøya - innsjø
Svorksjøen
Reinsfjellet (Melhus, Midtre Gauldal og Selbu kommunar)

Samfunn

Tettstader

Melhus - Administrasjonssenter og den største tettstaden i kommunen. Blir ofte kalla ofte Nedre Melhus
Gimse - tettstad på motsett side av Gaula i forhold til Nedre Melhus
Kvål - tettstad sør for Melhus
Ler - Administrasjonssenter i den tidlegare Flå kommune
Lundamo
Hovin
Korsvegen
Gåsbakken

Skolar

I Melhus kommune finn vi elleve skolar, der åtte av desse er barneskolar, to er ungdomsskolar, og ein er ein kombinert 1.-10.-skole.

Idrettslag

Aviser

Trønderbladet: Den største avisa i Melhus. Dekker også kommunane Klæbu, Midtre Gauldal og Skaun. Avisa kjem ut tysdag, torsdag og laurdag.
Gaula: Lokalavis for Melhus (dekker også Midtre Gauldal og Byneset) som held til i Melhuset i Melhus sentrum

Prestegjeld

Melhus prestegjeld høyrde til Gauldal prosti i Nidaros bispedømme. Den norske kyrkja har fire kyrkjelydar (kyrkjesokn) i Melhus prestegjeld (Melhus kommune), og kvar av dei har si kyrkje med kyrkjetenar, organist, klokkar, reinhaldar og kvart sitt sokneråd. Det er Flå, Horg, Hølonda og Melhus kyrkjelydar. I Hølonda kyrkjelyd står også Kolbrandstad stavkyrjke, som er eigd av eit privat lag.

Næringsliv

Dei mest kjende bedriftene i kommunen er Lydbokforlaget og Brødrene Flaarønning. Andre bedrifter:

Capro - transportkasser
Byggern Midttømme trelast
Helsport - Sportsutstyr og sportsklede

Historie

Melhus var åstad for mange viktige hendingar i vikingtida. Det var under grisebingen på garden Rimol i Melhus Håkon Jarl blei drepen av trælen sin, Tormod Kark. Einar Tambarskjelve var frå storgarden Gimsan i Melhus.

Kultur

Tusenårsstad

Kommunens tusenårsstad er Gimse/Romol/Sagastien, som er eit kjent historisk område med henvising til hendingar skrive i Snorres kongesoger. Området er tilrettelagt med ein sagasti med informasjonstavler.

Verdt å sjå

Kjente folk frå Melhus

Politikarar

Per Borten (1913–2005), politikar, statsminister (Sp)
Martin Tranmæl, politikar (Ap)

Kjente frå Snorres kongesoger og norrøn tid

Einar Tambarskjelve, bogeskyttar og stormann
Bergljot Håkonsdotter, kona til Einar Tambarskjelve
Lundesola, svært vakker kvinne frå sogene
Tora på Rimol, kjent frå sogene, hjelpte Håkon Jarl
Torleiv Spake, stormann frå norrøn tid

Idrettsutøvarar

Oddvar Brå, skiløpar
Toralf Engan, skihoppar
Audun Lilleberg, noregsmeister på vasski
Åge Berntsen, vektløftar
Helge Moxness, symjar
Magne Thomassen, skøyteløpar
Atle Kvålsvoll, syklist (1962)
Morten Sæther, syklist (1959)
Hege Stendahl, syklist (1967)
Astrid Danielsen, syklist (1968)
Magnar Estenstad, skiløpar
Ingrid Syrstad Engen (f. 1998), idrettskvinne, fotballspelar

Andre kjente

Glenn Grøtheim, bridgespelar og forfattar
Torstein Flakne, rockemusikar
Kirsti Huke, musikar, jazzvokalist

Bakgrunnsstoff

Melhus kommune sine heimesider