Thessalía

Thessalía Θεσσαλία
Land:	Hellas
Hovudstad:	Lárisa
Periferieiningar:	Tríkala Kardítsa Lárisa Magnisía Sporadane
Folketal:	688 255 (2021)
Areal:	14 037 km²
Folketettleik:	49 /km²
Heimeside:	www.pthes.gov.gr

Thessalía (gresk Θεσσαλία) er ein av tretten periferiar i Hellas. Han fell i hovudsak saman med den tradisjonelle regionen med same namn. Periferien omfattar dei tidlegare prefektura Tríkala, Lárisa, Kardítsa og Magnisía, og har Lárisa som hovudstad. I lag med områda Makedonia og Thráki vert området uoffisielt rekna som ein del av Nord-Hellas. Thessalía ligg sentralt i Hellas og grensar til Sentral-Makedonía og Vest-Makedonía i nord, Ípiros i vest og Sentral-Hellas i sør. I aust ligg Egearhavet.

Periferieiningar og kommunar

Etter den administrative reforma i 2010 er periferien Thessalía delt inn i fem periferieiningar som omfattar 25 kommunar.

Periferieining	Innbyggjarar	Kommunar
Tríkala	122 081	Metéora, Pýli, Tríkala, Farkadóna
Kardítsa	106 305	Arjithéa, Mouzáki, Límni Plastíra, Kardítsa, Palamás, Sofádes
Lárisa	268 963	Elassóna, Týrnavos, Témbi, Ajá, Lárisa, Kilelér, Fársala
Magnisía	177 448	Rígas Feréos, Vólos, Zagorá-Mourési, Sør-Pílio, Almyrós
Sporadane	13 458	Skiáthos, Skópelos, Alónnisos

	Kommune	Periferieining	Areal	Folketal	Hovudsete
1	Lárisa	Lárisa	335,1	164 095	Lárisa
2	Metéora	Tríkala	1 650,2	19 274	Kalambáka
3	Pýli	Tríkala	747,7	12 852	Pýli
4	Tríkala	Tríkala	608,5	78 605	Tríkala
5	Farkadóna	Tríkala	370,2	11 350	Farkadóna
6	Arjithéa	Kardítsa	365,6	3 496	Anthiró
7	Mouzáki	Kardítsa	307,8	11 245	Mouzáki
8	Límni Plastíra	Kardítsa	195,2	5 234	Morfovoúni
9	Kardítsa	Kardítsa	647,6	55 979	Kardítsa
10	Palamás	Kardítsa	383,2	13 424	Palamás
11	Sofádes	Kardítsa	728,8	16 927	Sofádes
12	Elassóna	Lárisa	1 588,1	25 459	Elassóna
13	Týrnavos	Lárisa	516,3	22 280	Týrnavos
14	Témbi	Lárisa	577,0	12 007	Makrykhóri
15	Ajá	Lárisa	668,3	10 711	Ajá
16	Kilelér	Lárisa	975,3	18 070	Níkea
17	Fársala	Lárisa	736,0	16 341	Fársala
18	Rígas Feréos	Magnisía	549,8	8 870	Velestíno
19	Vólos	Magnisía	387,1	139 670	Vólos
20	Zagorá-Mourési	Magnisía	150,5	4 562	Zagorá
21	Sør-Pílio	Magnisía	369,4	8 274	Argalastí
22	Almyrós	Magnisía	473,9	16 072	Almyrós
23	Skiáthos	Sporadane	49,9	5 802	Skiáthos
24	Skópelos	Sporadane	96,2	4 518	Skópelos
25	Alónnisos	Sporadane	129,6	3 138	Patitíri

Periferi og periferieiningar

Den tradisjonelle regionen fell i hovudsak saman med periferien Thessalía med desse periferieiningane:

	Periferi	Hovudstad	Areal	Folketal 2021
Totalt	Thessalía består av:	Lárisa	14 037 km²	732 762
1	Periferieininga Tríkala	Tríkala	3 384 km²	122 081
2	Periferieininga Kardítsa	Kardítsa	2 636 km²	106 305
3	Periferieininga Lárisa	Lárisa	5 381 km²	268 963
4	Periferieininga Magnisía	Vólos	2 351 km²	177 448
5	Periferieininga Sporadane		275 km²	13 458
Totalt	Thessalía		14 037 km²	688 255

Geografi

Topografien i området består av ein ring av fjell rundt låglandet på Den thessaliske sletta. Området kan få noko regn om sommaren, noko som gjer frodige forhold for jordbruk. Thessalía vert av den grunn stundom kalla «brødkorga til Hellas». Fjella Khásia og Kamvoúnia ligg i nord, Ólymbosmassivet ligg i nordaust. I vest ligg fjellkjeda Píndos og i søraust kystfjella Óssa og Pílio.

Fleire sideelvar til Piniós renn gjennom området.

Historie

Thessalía hadde ein omfattande steinalderkultur rundt år 2500 fvt. Mykenske busetnadar har òg vorte oppdaga, til dømes ved Iolkos, Dimini og Sesklo (nær Vólos). I antikken vart låglandet i Thessalía heimstad for baronfamiliar, som Alevad av Larissa eller Skopad av Krannon. Desse familiane organiserte eit forbund i Thessalía, og kontrollerte seinare Det amfiktyoniske forbundet i Nord-Hellas.

Under dei gresk-persiske krigane slo alevadane seg saman med persarane. Jason av Ferae omforma ei kort stund området til ei viktig militærmakt, men han vart myrda før han klarte å oppnå varige gjerningar. På 300-talet fvt. vart Thessalía avhengig av Makedonia og vart ein vassal under dei. I 148 fvt. vart Thessalía ein del av Provinsen Makedonia i Romarriket, men i år 300 vart Thessalía ein eigen provins med Lárisa som hovudstad. Han vart ein del av Austromarriket fram til 1200-talet, då store området var kontrollert av vlakhar. Etter det fjerde krosstoget vart Thessalía ein del av Kongedømet Thessalonika, men i 1215 vart det igjen erobra av Theodore Komnenos Doukas og vart eit sjølvstyrt område styrt av denne familien. Dynastiet enda i 1318 og vart etterfølgd av ein periode med austromersk og slavsik herredøme. Etter enno ein periode med sjølvstende vart Thessalía til slutt erobra av Det osmanske riket i 1394. I 1881 avstod osmanarane det meste av Thessalía til Hellas.

Byar og tettstader

Dei største byane og tettstadene i periferien er:

Tettstad	Kommune	Folketal 2011	Folketal 2021
Lárisa	Lárisa	144 651	146 377
Vólos	Vólos	86 046	85 803
Tríkala	Tríkala	61 653	61 608
Kardítsa	Kardítsa	38 554	38 999
Néa Ionía	Vólos	32 661	30 688
Týrnavos	Týrnavos	11 069	10 027
Fársala	Fársala	9 298	8 978
Kalambáka	Metéora	8 330	8 372
Jánnouli	Lárisa	7 885	8 160
Almyrós	Almyrós	7 955	7 244
Elassóna	Elassóna	7 338	7 182
Sofádes	Sofádes	5 556	5 747
Ambelónas	Týrnavos	6 083	5 590
Agriá	Vólos	5 191	4 928
Skiáthos	Skiáthos	4 883	4 897
Palamás	Palamás	5 745	4 770
Néa Ankhíalos	Vólos	5 132	4 518
Fálanna	Lárisa	3 987	3 823
Níkea	Kilelér	3 876	3 332
Ajá	Ajá	3 169	3 013
Skópelos	Skópelos	3 090	2 942
Velestíno	Rígas Feréos	3 044	2 922
Ikhalía	Farkadóna	2 357	2 115
Livádi	Elassóna	2 244	2 079
Evxinoúpoli	Almyrós	2 281	2 076
Dimíni	Vólos	2 261	1 979

Kjelde

• Denne artikkelen er basert på ei omsetjing av artikkelen Thessaly frå Engelsk Wikipedia .