Amka
| Amka | |||
| עַמְקָה | |||
| landsby | |||
 | |||
| Land |  Israel
| ||
|---|---|---|---|
| Region | Vest-Galilea | ||
| Distrikt | Nord distrikt | ||
| Kommune | Matte Asher | ||
| Koordinatar | |||
| Folketal | 597 (2011) [1] | ||
| Grunnlagd | 1949 | ||
| - Grunnlagd av | Jemenittiske jødar | ||
 Amka | |||
  | |||
| Wikimedia Commons: Amka | |||
Amka eller Amqa (עַמְקָה arabisk عمقا) er ein moshav i Matte Asher regionale kommune i Nord distrikt i Israel, nær Akko. Den jødiske landsbyen ligg omtrent der den tidlegare palestinsk-arabiske landsbyen hadde lege. Denne vart avfolka under den arabisk-israelske krigen 1948. Jeminittiske jødar, som kom frå Jemen, grunnla landsbyen Amka i 1949.
Namn[endre | endre wikiteksten]
Palmer meinte at namnet Amka kom frå den arabiske forma av «djup»,[2] medan Ringgren meiner namnet kjem frå Beth Ha-Emek, ein by nemnt i Bibelen i Josva 19:27 som ein del av området til Asjer-stammen.[3]
Historie[endre | endre wikiteksten]
I romartida låg staden Kefar Amqa her.[4] Under Austromarriket vart staden kalla Amico.[treng kjelde]. I krossfarartida vart han kalla Amca.[4] I 1179 erobra Joscelin III landområdet som landsbyen låg på,[5] og i 1220 selde dottera til Jocelyn III, Beatrix de Courtenay og ektemannen hennar Otto von Botenlauben, greve av Henneberg, selde landområdet, inkludert Amca, til Den tyske riddarordenen.[6]
I 1283 vart staden nemnt som ein del av området til krossfararane under hudnaen mellom krossfararane i Akko og mamelukk-sultanen al-Mansur (Qalawun).[7]
Staden vart ein del av Det osmanske riket i 1517 i lag med resten av Palestina. Amqa stod oppført i osmanske skattelister i 1596 som ein del av Akko nahiya (underdistrikt) i Safad liwa', med eit folketal på 215.[8] Alle innbyggjarane var muslimar.[9] Landsbybuarane betalte skatt for avlingar som kveite, bygg, oliven, bomull og frukt, og andre typar varer, som geiter og bikubar.[8][10]
Tidleg på 1700-talet kom landsbyen under Shaykh Najm sin kontroll. Han hadde ein avtale om å selje bomull frå denne og andre landsbyane til den nederlandske handelsmannen Paul Maashook. Til gjengjeld skulle Maashook betale «miri»-skatten for desse landsbyane.[11] Den arabiske reisande al-Bakri al-Siddiqi, som vitja området midt på 1700-talet, sa at han bad i landsbyen etter å ha vitja festninga i Atlit.[4] I 1776 vart landsbyen nytta som ein base for Ahmad Jazzar Pasha til å knuse eit opprør leia av Ali, ein av sønene til Zahir al-Umar.[12]
Seint på 1800-talet vart landsbyen skildra som ein landsby av stein, på ei lita høgd i ein dal, omgjeve av olive og fikentre og dyrkbar mark. Det vart estimert at det budde kring 300 drusarar her.[13] Seinare vart innbyggjarar skildra som muslimar med ein landsbymoské. I 1887 bygde dei osmanske styresmaktene ein skule i ´Amqa.[4]
Landsbyen vart avfolka under den arabisk-isrealske krigen 1948,[14][15] og alt som var att etter den arabiske landsbyen var grunnskulen for gutar og ein moské.
Dei fleste arabiske bygningane i Amqa vart øydelagde av den israelske armeen seint i 1950-åra etter ordre frå den israelske regjeringa.[4][16][17] Moskéen og skulehuset vert i dag nytta som lager.[4][18]
Den arabiske folkesetnaden vart verande under krigsrett fram til 1966.
Kjelder[endre | endre wikiteksten]
- Denne artikkelen bygger på «Amka» frå Wikipedia på engelsk, den 8. mars 2015.
- Wikipedia på engelsk oppgav desse kjeldene:
- Barag, Dan (1979). «A new source concerning the ultimate borders of the Latin Kingdom of Jerusalem». Israel Exploration Journal 29: 197–217.
- Barron, J. B., red. (1923). Palestine: Report and General Abstracts of the Census of 1922 (PDF). Government of Palestine.
- Cohen, A. (1973), Palestine in the Eighteenth Century: Patters of Government and Administration. hebraisk University, Jerusalem. Cited in Petersen, (2001)
- Conder, Claude Reignier; Kitchener, H. H. (1881). The Survey of Western Palestine: Memoirs of the Topography, Orography, Hydrography, and Archaeology 1. London: Committee of the Palestine Exploration Fund.
- Ellenblum, Ronnie (2003). Frankish Rural Settlement in the Latin Kingdom of Jerusalem. Cambridge University Press. ISBN 9780521521871.
- Frankel, Rafael (1988). «Topographical notes on the territory of Acre in the Crusader period». Israel Exploration Journal 38 (4): 249–272.
- Guérin, Victor (1880). Description Géographique Historique et Archéologique de la Palestine (på French). 3: Galilea, pt. 2. Paris: L'Imprimerie Nationale. (p.23)
- Hadawi, Sami (1970). Village Statistics of 1945: A Classification of Land and Area ownership in Palestine. Palestine Liberation Organization Research Center.
- Hütteroth, Wolf-Dieter; Abdulfattah, Kamal (1977). Historical Geography of Palestine, Transjordan and Southern Syria in the Late 16th Century. Erlanger Geographische Arbeiten, Sonderband 5. Erlangen, Tyskland: Vorstand der Fränkischen Geographischen Gesellschaft. ISBN 3-920405-41-2.
- Khalidi, Walid (1992). All That Remains: The palestinske Villages Occupied and Depopulated by Israel in 1948. Washington D.C.: Institute for Palestine Studies. ISBN 0-88728-224-5.
- Mills, E., red. (1932). Census of Palestine 1931. Population of Villages, Towns and Administrative Areas (PDF). Jerusalem: Government of Palestine.
- Morris, Benny (1993). Israel's Border Wars, 1949 - 1956. Arab Infiltration, Israeli Retaliation, and the Countdown to the Suez War. Oxford University Press. ISBN 0-19-827850-0.
- Morris, Benny (1987). The Birth of the palestinske refugee problem, 1947-1949. Cambridge University Press. ISBN 0-521-33028-9.
- Morris, Benny (2004). The Birth of the palestinske Refugee Problem Revisited. Cambridge University Press. ISBN 0-521-00967-7.
- Nazzal, Nafez (1978): The palestinske Exodus from Galilea 1948, The Institute for Palestine Studies,
- Palmer, E. H. (1881). The Survey of Western Palestine: Arabic and English Name Lists Collected During the Survey by Lieutenants Conder and Kitchener, R. E. Transliterated and Explained by E.H. Palmer. Committee of the Palestine Exploration Fund.
- Petersen, Andrew (2001). A Gazetteer of Buildings in Muslim Palestine (British Academy Monographs in Archaeology) 1. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-727011-0.
- Rhode, Harold (1979). Administration and Population of the Sancak of Safed in the Sixteenth Century. Columbia University.
- Rogan, Eugene (2001). The War for Palestine: Rewriting the Historie of 1948. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 0-521-79476-5.
- Röhricht, Reinhold (1893). (RRH) Regesta regni Hierosolymitani (MXCVII-MCCXCI) (på latin). Berlin: Libraria Academica Wageriana.
- Strehlke, Ernst, red. (1869). Tabulae Ordinis Theutonici ex tabularii regii Berolinensis codice potissimum. Berlin: Weidmanns.
- ↑ «Locality File». Israel Central Bureau of Statistics. 2011. Arkivert frå originalen (XLS) 2013-09-23. Henta 8. mars 2015.
- ↑ Palmer, 1881, p. 40
- ↑ Ringgren, 2000, p. 204.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Khalidi, 1992, s.4
- ↑ Strehlke, 1869, pp. 10-11, No. 11; cited in Röhricht, 1893, RHH, p. 154, No. 579, cited in Frankel, 1988, pp. 257, 263
- ↑ Strehlke, 1869, pp. 43- 44, No. 53; cited in Röhricht, 1893, RHH, p. 248, No. 934 (16); cited in Frankel, 1988, p. 263
- ↑ Barag, 1979, p. 204
- ↑ 8,0 8,1 Hütteroth and Abdulfattah, 1977, p. 192. Quoted in Khalidi, 1992, p. 4
- ↑ 39 households, according to Hütteroth and Abdulfattah, 1977, p. 192
- ↑ Note that Rhode, 1979, p. 6 writes that the register that Hütteroth and Abdulfattah studied was not from 1595/6, but from 1548/9
- ↑ Cohen, 1973, p.12. Cited in Petersen, 2001, p. 93.
- ↑ Petersen, 2001, p. 93. Cohen, 1973, p. 94.
- ↑ Conder and Kitchener, 1881, SWP I, p. 145
- ↑ Nur-eldeen Masalha, red. (2005). Catastrophe remembered: Palestine, Israel and the internal refugees. Zed Books. s. 73. ISBN 978-1-84277-623-0.
- ↑ Khalidi, 1992, p. 5
- ↑ Ellenblum, 2003, p. 177
- ↑ Torstrick Rebecca L. (2000) The Limits of Coexistence: Identity Politics i Israel University of Michigan Press, ISBN 0-472-11124-8 p 180
- ↑ Petersen, 2001, p. 93
Bakgrunnsstoff[endre | endre wikiteksten]
- Velkomen til 'Amqa
- 3amqa Arkivert 2012-09-04 ved Wayback Machine., Dr. Moslih Kanaaneh