Askvoll kyrkje
| Askvoll kyrkje | |||
| kyrkje | |||
 | |||
| Land |  Noreg
| ||
|---|---|---|---|
| Fylke | Vestland | ||
| Kommune | Askvoll | ||
| Kyrkjesamfunn | Den norske kyrkja | ||
| Bispedøme | Bjørgvin | ||
| Prosti | Sunnfjord | ||
| Sokn | Askvoll | ||
| Fellesråd | Askvoll | ||
| Type | Langkyrkje | ||
| Arkitekt | Anders Askevold | ||
| Material | Tre | ||
| Innvigd | 13. desember 1863 | ||
| Sitjeplassar | 425 | ||
 Askvoll kyrkje 61°20′53″N 5°04′12″E / 61.3481°N 5.07°E | |||
| Wikimedia Commons: Askvoll kirke | |||
Askvoll kyrkje står i Askvoll sentrum i Askvoll kommune i Vestland, og er ei tømra langkyrkje frå 1863.
Arkitekt for kyrkja var kunstnaren Anders Askevold, han har òg måla altartavla som syner Jesus i bøn i Getsemane. Altartavla vart måla til den førre kyrkja, og vart berga ut då denne brann ned i 1862.[1]
Kyrkja høyrer til Askvoll sokn i Sunnfjord prosti. Fram til utfasinga av prestegjeld frå 2004 låg soknet i Askvoll prestegjeld.
Historie[endre | endre wikiteksten]
Den noverande kyrkja er den fjerde kjende i bygda. Den fyrste var ei stavkyrkje som truleg stod på staden som no vert kalla Kyrkjebakken og som fyrst er nemnd i kjeldene i 1306. Den andre kyrkja vart bygd i 1604, og var ei tømra kyrkje som stod til 1859, då vart ho erstatta av ei krosskyrkje som berre fekk stå tre år før ho brann ned etter at lynet slo ned i henne.[2]
1814[endre | endre wikiteksten]
I 1814 var Askvoll sokn hovudsokn i Askvoll prestegjeld, og Askvoll kyrkje var hovudkyrkja. Soknepresten i 1814 var Peter Johan Arnet (1740-1826) frå Skogn i Levanger. Han tok til i stillinga i 1789 og gjekk av med pensjon 14. desember 1815.
Prins Christian Frederik sendte i 1814 ut ei kunngjering om at det i heile landet skulle haldast særskild bededag i hovudkyrkja i prestegjeldet. Den tømra kyrkja frå 1604 husa både eidsavlegging og val av to representative valmenn til eit amtsvalmøte. I Askvoll kyrkje vart bededagen halden 18. mars.
Askvoll kyrkje var vallokale tre gonger i 1814: På den særskilde bededagen 18. mars, ved valet av valmenn til omframt storting 9. september og ved valet av valmenn til det første ordinære stortinget 30. desember.[3]
Sjå òg[endre | endre wikiteksten]
Kjelder[endre | endre wikiteksten]
- Om Askvoll sokn på nettstaden til Den norske kyrkja
- Kart frå 1979 som viser soknegrenser og kyrkjestader, på nettstaden til Universitetet i Bergen
- «Kirkebøker, Sogn og Fjordane» på nettstaden til Arkivverket
Fotnotar[endre | endre wikiteksten]
- ↑ Margrethe Henden Aaraas og Sigurd Vengen: «Askvoll kyrkje» på nettstaden til Fylkesarkivet i Sogn og Fjordane
- ↑ «Fjordungskyrkje i Askvoll» på NRK Sogn og Fjordane Fylkesleksikon
- ↑ Østevik, Elin (2014): Grunnlovsjubileum – 1814 i Askvoll prestegjeld. Frå Kulturhistorisk leksikon, Fylkesarkivet i Sogn og Fjordane
Bakgrunnsstoff[endre | endre wikiteksten]
- Askvoll kyrkje i kulturminnesok.no, nettstaden til Riksantikvaren
- «Askvoll kyrkje». Kirkesøk. Den norske kyrkja.