Albert Camus

Albert Camus
Fødd	7. november 1913 Dréan
Død	4. januar 1960 Villeblevin
Yrke	skribent, filosof, romanforfattar, journalist, essayist, skodespelforfattar, manusforfattar, fransk motstandskjemper, lyrikar
Språk	fransk
Sjanger	roman
Ektefelle	Simone Hié, Francine Faure
Born	Catherine Camus, Jean Camus
Albert Camus på Commons

Nobelprisen i litteratur
1957

Albert Camus (fødd 7. november 1913 i Mondovi ved Constantine i Fransk Nordafrika, dagens Algerie, død 4. januar 1960 ved Villeblevin i Département Yonne i Frankrike) var ein fransk forfattar og filosof som blir rekna som ein av dei mest kjende og viktige franske forfattarane på 1900-talet. I 1957 fekk han Nobelprisen i litteratur «for sin viktige litterære produksjon, der han med eit klårøygd alvor set lys på problem i samband med det menneskelege samvitet i vår tid.»

Biografi

Camus sin far døydde tidleg og sonen fekk ein nær relasjon til mora. Trass ein fattig oppvekst fekk Camus studere; filosofistudiane var omfattande. Åra 1937–1939 var Camus medlem av kommunistpartiet og i 1938 byrja han å arbeide som journalist. Under andre verdskrigen arbeidde Camus i Paris med undergrunnsavisa Combat som han var redaktør av i åra 1945–1947.

Albert Camus første stor bidrag til verdslitteraturen var den konsentrerte forteljinga Den fremmede (1942). Romanen er kanskje hans mest vellukka eksistensielle verk. Sartre bidrog i stor grad til Camus sitt genombrot som forfattar ved å peike ut at romanen som eint døme eit verk innan eksistensialismen. Camus syner det absurde, tilfeldige og meiningslause i menneska sine tilvære; han har i det heile eit nihilistisk drag som minner om filosofien til Nietzsche.

Albert Camus omkom i ei bilulukke då eit dekk på bilen han sat i eksploderte og bilen fekk sleng.

Verk

Minnesmerke over Camus i Villeblevin, der han døydde

Romanar

• L'Étranger, 1942; Den fremmede
• La Peste, 1947; Pesten
• La Chute, 1956; Fallet
• La Mort Heureuse (skriven 1936–1938; publisert 1971) Den lykkelige død
• Le Premier homme (uferdig, publisert postumt i 1994) Det første mennesket

Novellsamlingar

• L'exil et le royaume (samling) (1957)
  • La Femme adultère
  • Le Renégat ou un esprit confuse
  • Les Muets
  • L'Hôte
  • Jonas ou l'artiste au travail
  • La Pierre qui pousse

Sakbøker

• L'envers et l'endroit
• Noces (1938)
• Le Mythe de Sisyphe (1942)
• L'Homme révolté (1951)
• Carnets, mai 1935 — fevrier 1942 (1962)
• Carnets, 1943 — 1951 (1965)
• Carnets Tome III: Mars 1951 – December 1959 (1989)
• Albert Camus, Maria Casarès. Correspondance inédite (1944-1959). Édition de Béatrice Vaillant. Avant-propos de Catherine Camus. Collection Blanche, Gallimard. Parution : 09-11-2017.

Essays

• Essay on Realism and Artistic Creation (1957)
• Parnassos lecture in Greece (1956)
• Lecture at Columbia University (1946)
• Essay for the theatrical play L'État de Siege (1948)
• Réflexions sur la guillotine (1957)
• Combat (1946)

Drama

• Caligula (urpremiære 1945, skriven 1938)
• Requiem pour une nonne (1956)
• Le Malentendu (1944)
• L'État de Siege (1948)
• Les Justes (1949)
• Les Possédés (1959)

Samlingar

• Resistance, Rebellion, and Death (1961)
• Lyrical and Critical Essays (1970)
• Youthful Writings (1976)
• Between Hell and Reason: Essays from the Resistance Newspaper "Combat", 1944–1947 (1991)
• Camus at "Combat": Writing 1944–1947 (2005)

Bakgrunnsstoff

Commons har multimedia som gjeld: Albert Camus

• Camus på nobelprize.org
• Fonds Albert Camus - Cité du livre d'Aix en Provence
• Société des Études Camusiennes
• The Albert Camus Society