Land i Eurovision Song Contest
2: Deltok som ein del av Jugoslavia frå 1961 til 1991 og seinare Serbia og Montenegro frå 2004 til 2005
Land i Eurovision Song Contest gjev oversyn over land som har delteke i Eurovision Song Contest. 51 land har delteke i Eurovision Song Contest sidan tevlinga starta i 1956. Av desse har 25 vunne tevlinga. Eurovision Song Contest, organisert av Den europeiske kringkastingsunionen (EBU), vert arrangert årleg.
Tevlinga er open for alle aktive kringkastingsmedlemmar i EBU. For å vere aktivt medlem må kringkastaren vere i Det europeiske kringkastingsområde eller i eit av medlemslanda til Europarådet. Kven som kan delteke er ikkje bestemt av den geografiske plasseringa innanfor kontinentet Europa, til tross for «Euro» i «Eurovision» – han har heller ikkje ein direkte samband med Den europeiske unionen (EU). Fleire land som geografisk ligg utanfor grensene til Europa har delteke: Israel som ligg i Midtausten, Kypros og Armenia som ligg i Vest-Asia og Marokko som ligg i Nord-Afrika. I tillegg har fleire transkontinentale land, som berre har ein del av territoriet sitt i Europa, delteke: Tyrkia, Russland, Georgia og Aserbajdsjan. To av landa som tidlegare har søkt om å få delteke: Libanon som ligg i Vest-Asia og Tunisia som ligg i Nord-Afrika, ligg òg utanfor Europa. Qatar som ligg i Vest-Asia har òg vist sin interesse for å delteke. I 2015 fekk Australia i Oseania delteke i tevlinga på grunn av 60-årsjubiléet, trass i at landet ligg utanfor Det europeiske kringkastingsområde, ikkje er medlem av Europarådet og ikkje er aktivt meldem i Den europeiske kringkastingsunionen.[1]
Talet på land som har delteke kvart år har vakse jamnt og trutt, frå sju i 1956 til over 20 i slutten av 1980-åra. Ettersom talet deltakarar har auka, har det mellom anna vorte arrangert kvalifiseringar. I 1993 vart Kvalifikacija za Millstreet arrangert i Slovenia. Då tevla sju austeuropeiske land om dei tre siste plassane i finalen i Irland. Etter 1993 vart det bestemt at dei seks landa med dårlegast poengsum ikkje fekk delteke i tevlinga året etter. I 1996 vart det introdusert eit nytt system. Lydopptak av alle dei 29 deltakarane vart sendt til dei nasjonale juriane. Dei 22 songane som fekk høgast plassering av juriane fekk delteke i Eurovision Song Contest. Vertslandet Noreg var direkte kvalifisert til finalen. Frå 1997 til 2001 vart det nytta eit system som gjorde at det landa med lågast gjennomsnittleg poengsum over dei fem føregåande åra ikkje fekk delteke. Kvart land kunne ikkje verte halden utanfor tevlinga i meir enn eitt år, før dei fekk vere med att.
Mellom 2001 og 2003 vart systemet frå 1994 og 1995 nytta. I 2004 vart det arrangert ein semifinale. Dei ti landa høgast poengsum frå året før kvalifisert seg for finalen, saman med «Dei fire store»: dei største økonomiske bidragsytarane til EBU. Alle dei andre landa deltok i semifinalen. Ti land kvalifiserte seg frå semifinalen, og det vart då 24 land i finalen. I 2008 vart det arrangert to semifinalar der alle landa, utanom vertslandet og «Dei fire store», deltok.
Nokre land, som Tyskland og Storbritannia, har delteke om lag kvart år, i motsetnad til Marokko, som berre har delteke ei gong. To land, Tunisia og Libanon, har forsøkt å delteke, men trekte seg før finalen. Liechtenstein, som ikkje er medlem i EBU, forsøkte å delteke i 1969, 1976 og 2011 uten å lukkast. I 2010 fekk dei lov å delteke, men deltok ikkje grunna finansielle problem.
Deltakarar[endre | endre wikiteksten]
| Debutår | Land | Deltakingar | Vinnar | Kringkastar |
|---|---|---|---|---|
| 1956 |  Belgia |
55 | 1 | 1956–i dag: Vlaamse Radio- en Televisieomroeporganisatie (VRT, nederlandsk) 1956–1960: Institut national belge de radiodiffusion (I.N.R., fransk) 1960–1977: Radio-Télévision belge (R.T.B., fransk) 1977–2010: Radio-Télévision belge de la Communauté française (RTBF, fransk) 2010–i dag: Radio-Télévision belge de la Communauté française (RTBF.be, fransk) |
| 1956 |  Frankrike |
56 | 5 | 1956–1964: Radiodiffusion-Télévision Française (RTF, fransk) 1965–1974: Office de Radiodiffusion Télévision Française (ORTF, fransk) 1975–1981: TF1 (fransk) 1983–1992: Antenne 2 (fransk) 1993–1998: France 2 (fransk) 1999–i dag: France 3 (fransk) |
| 1956 |  Vest-Tyskland (1956–1990) Tyskland (1991–i dag) |
57 | 2 | 1956–i dag: Norddeutscher Rundfunk (NDR, tysk) 1956–i dag: Arbeitsgemeinschaft der öffentlich-rechtlichen Rundfunkanstalten der Bundesrepublik Deutschland (ARD, tysk) |
| 1956 |  Italia |
39 | 2 | 1956–i dag: RAI Radiotelevisione Italiana (RAI, italiensk) |
| 1956 |  Luxembourg |
37 | 5 | 1956–1972: Télé-Luxembourg (fransk) 1972–1982: RTL Télé Luxembourg (fransk) 1982–1991: RTL Télévision (fransk) 1991–1995: RTL TV (fransk) 1995–i dag: RTL9 (fransk) |
| 1956 |  Nederland |
54 | 4 | 1956–1969: Netherlands Television Service (NTS, nederlandsk) 1970–2009: Nederlandse Omroep Stichting (NOS, nederlandsk) 2010–2013: Televisie Radio Omroep Stichting (TROS, nederlandsk) 2014: AvroTros (nederlandsk) |
| 1956 |  Sveits |
54 | 2 | 1956–i dag: SRG SSR (tysk, fransk, italiensk og retoromansk) |
| 1957 |  Austerrike |
46 | 1 | 1957–1958: Österreichisches Rundspruchwesen (tysk) 1958–i dag: Österreichischer Rundfunk (ORF, tysk) |
| 1957 |  Danmark |
42 | 3 | 1957–1959: Statsradiofonien (dansk) 1959–1996: Danmarks Radio (DR, dansk) 1996–i dag: DR (dansk) |
| 1957 |  Storbritannia |
56 | 5 | 1957–i dag: British Broadcasting Corporation (BBC, engelsk) |
| 1958 |  Sverige |
53 | 5 | 1958–1979: Sveriges Radio (SR, svensk) 1980–i dag: SVT (svensk) |
| 1959 |  Monaco |
24 | 1 | 1959–1963: Télé Monte Carlo (fransk) 1963–1993: TMC (fransk) 1993–2001: Monte-Carlo TMC (fransk) 2001–2004: TMC (fransk) 2004–2009: TMC Monte-Carlo (fransk) 2009–i dag: TMC (fransk) |
| 1960 |  Noreg |
52 | 3 | 1960–i dag: Norsk rikskringkasting (NRK, norsk) |
| 1961 |  Finland |
47 | 1 | 1961–i dag: Yleisradio (Yle, finsk) |
| 1961 |  Spania (1961–1976) Spania (1977–1981) Spania (1982–i dag) |
53 | 2 | 1961–i dag: Corporación de Radio y Televisión Española (RTVE, spansk) |
| 1961 |  Jugoslavia (1961-1991) Jugoslavia (1992) |
25 | 1 | 1961–1992: Jugoslavenska radiotelevizija (JRT, serbokroatisk og slovensk) |
| 1964 |  Portugal |
45 | 0 | 1964–1976: Emissora Nacional de Radiodifusão (portugisisk) 1976–2004: Radiodifusão Portuguesa/Radiotelevisão Portuguesa (portugisisk) 2004–i dag: Rádio e Televisão de Portugal (RTP, portugisisk) |
| 1965 |  Irland |
47 | 7 | 1965–i dag: Raidió Teilifís Éireann (RTÉ, engelsk) |
| 1971 |  Malta |
26 | 0 | 1971–1975: Malta Television Service (engelsk) 1975–1993: Xandir Malta (XM, engelsk) 1993–i dag: Public Broadcasting Services (PBS, engelsk) |
| 1973 |  Israel |
36 | 3 | 1973–i dag: Rashùt Ha-Shidúr (IBA, hebraisk) |
| 1974 |  Hellas (1974) Hellas |
34 | 1 | 1974–2013: Ellinikí Radiofonía Tileórasi (ERT, gresk) 2014–i dag: Néa Ellinikí Radiofonía, Ínternet kai Tileórasi (NERÍT, gresk) |
| 1975 |  Tyrkia |
34 | 1 | 1975–i dag: Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu (TRT, tyrkisk) |
| 1980 |  Marokko |
01 | 0 | 1980–i dag: SNRT (arabisk) |
| 1981 |  Kypros |
31 | 0 | 1981–i dag: Radiofonikó Ídrima Kýprou (RÍK, gresk) |
| 1986 |  Island |
26 | 0 | 1986–i dag: Ríkisútvarpið (RÚV, islandsk) |
| 1993 |  Bosnia-Hercegovina (1993–1997) Bosnia-Hercegovina (1998–i dag) |
18 | 0 | 1993–1995: Radiotelevizija Bosne i Hercegovine (RTV BiH) 1995–2000: Bosanskohercegovačka televizija (BHT, bosnisk) 2000–2004: Javni radiotelevizijski servis Bosne i Hercegovine (PBS HiB, bosnisk) 2004–i dag: Bosanskohercegovačka radiotelevizija (BHRT, bosnisk) |
| 1993 |  Kroatia |
21 | 0 | 1993–i dag: Hrvatska radiotelevizija (HRT, kroatisk) |
| 1993 |  Slovenia |
19 | 0 | 1993–i dag: Radiotelevizija Slovenija (RTV SLO, slovensk) |
| 1994 |  Estland |
19 | 1 | 1994–2007: Eesti Televisioon (ETV, estisk) 2007–i dag: Eesti Rahvusringhääling (ERR, estisk) |
| 1994 |  Ungarn |
11 | 0 | 1994–2010: Magyar Televízió (MTV, ungarsk) 2011–i dag: Médiaszolgáltatás-támogató és Vagyonkezelő Alap (MTVA, ungarsk) |
| 1994 |  Romania |
15 | 0 | 1994–i dag: Societatea Românǎ de Televiziune (TVR, rumensk) |
| 1994 |  Polen |
16 | 0 | 1994–i dag: Telewizja Polska (TVP, polsk) |
| 1994 |  Litauen |
14 | 0 | 1994: Lietuvos nacionalinis radijas ir televizija (LRT, litauisk) |
| 1994 |  Slovakia |
07 | 0 | 1994–2010: Slovenská televízia (STV, slovakisk) 2011–i dag: Rozhlas a televízia Slovenska (RTVS, slovakisk) |
| 1994 |  Russland |
17 | 1 | 1993–1997: RTR (russisk) 1997–1998: RTR1 (russisk) 1998–2002: RTR (russisk) 2002–2010: Russia (russisk) 2010–i dag: Rossiya 1 (russisk) 1995–2002: Obsjtsjestvennoje Rossijskoe Televidenie (ORT, russisk) 2002–i dag: Pervyj Kanal (russisk) |
| 1998 |  Makedonia |
13 | 0 | 1998–i dag: Makedonska radio televizija (MRT, makedonsk) |
| 2000 |  Latvia |
14 | 1 | 2000–i dag: Latvijas Televīzija (LTV, latvisk) |
| 2003 |  Ukraina |
11 | 1 | 2003–i dag: Natsionalna Telekompaniya Ukrayiny (NTU, ukrainsk) |
| 2004 |  Kviterussland |
10 | 0 | 2004–i dag: Nayjanalhaja dziarzjaunaia teleradyjokampanija Respubliki Belarus (NDTRK RB, kviterussisk og russisk) |
| 2004 |  Albania |
10 | 0 | 2004–i dag: Radio Televizioni Shqiptar (RTSH, albansk) |
| 2004 |  Andorra |
06 | 0 | 2004–i dag: Ràdio i Televisió d'Andorra (RTVA, katalansk) |
| 2004 | Serbia og Montenegro (2004–2005, røysta i 2006) |
02 | 0 | 2004–i dag: Udruženje javnih radija i televizija (UJRT, serbisk) |
| 2005 |  Bulgaria |
09 | 0 | 2005–i dag: Bŭlgarska natsionalna televiziya (BNT, bulgarsk) |
| 2005 |  Moldova |
09 | 0 | 2005–i dag: TeleRadio-Moldova (TRM, moldovsk) |
| 2006 |  Armenia |
07 | 0 | 2006–i dag: Hayastani Hanrayin herrustaynkerut’yun (AMPTV, armensk) |
| 2007 |  Georgia |
06 | 0 | 2007–i dag: Sakartvelos sazogadoebrivi mauts'q'ebeli (SSM, georgisk) |
| 2007 |  Tsjekkia |
03 | 0 | 2007–i dag: Česká televize (ČT, tsjekkisk) |
| 2007 |  Montenegro |
05 | 0 | 2007–i dag: Radio televizija Crne Gore (RTCG, montenegrinsk) |
| 2007 |  Serbia (2007–2010) Serbia (2011–i dag) |
07 | 1 | 2007–i dag: Radio-televizija Srbije (RTS, serbisk) |
| 2008 |  Aserbajdsjan |
06 | 1 | 2008–i dag: İctimai Televiziya və Radio Yayımları Şirkəti (İTV, aserbajdsjansk) |
| 2008 |  San Marino (2008–2011) San Marino (2012–i dag) |
04 | 0 | 2008–i dag: Radiotelevisione della Repubblica di San Marino (SMRTV, italiensk) |
| 2015 |  Australia |
00 | 0 | 2015: Special Broadcasting Service (SBS, engelsk) |
Land som ikkje har delteke[endre | endre wikiteksten]
Land som trekte seg[endre | endre wikiteksten]
| Land | Notar |
|---|---|
 Libanon |
Libanon skulle debutere i 2005, men trekte seg fordi dei måtte vise bidraget til Israel. Landet fekk ein straff på tre års utestenging frå tevlinga fordi dei ikkje deltok, sjølv om dei meldte seg på. |
 Tunisia |
Tunisia skulle debutere i 1977 og starte som nummer fire i finalen, men trekte seg ein kort stund før tevlinga utan nokon forklaring. |
Land som har vist interesse[endre | endre wikiteksten]
| Land | Notar |
|---|---|
 Algerie |
Algerie vil delteke, men det finst motstand i landet mot å stille opp så lenge Israel er med. |
 Kasakhstan |
Kasakhstan er ikkje medlem i EBU og kan difor ikkje delteke. Den nasjonale krinkastaren sendte tevlinga i 2010. |
 Kosovo |
Kosovo prøvde å debutere i 2009, etter sjølvstende frå Serbia, men fordi den nasjonale kringkastaren ikkje var medlem i EBU vart det stopp for planane. Sjølv om fleire land har erkjend sjølvstende til Kosovo, er det ikkje sjølvstende erkjendt internasjonalt av mellom anna Dei sameinte nasjonane (SN) og EU, noko som gjer det vanskelegare for Kosovo å verte medlem i EBU. |
 Liechtenstein |
Liechtenstein prøvde å debutere i 1969, men fekk ikkje lov å delteke fordi dei ikkje hadde nokon nasjonal kringkastar som var medlem i EBU. Dei hadde valt ut artist og song, sjølv om dei ikkje hadde meldt seg på. Landet prøvde også å debutere i 1976, men dei hadde enno ikkje nokon nasjonal kringkastar som var medlem i EBU, men Sveits tilbød seg å delteke med same flagg som Liechtenstein. Landet hadde valt song og artist, men fekk ikkje lov av arrangørene i Nederland til å delteke. Dei fekk lov å debutere i 2010, men deltok ikkje grunna finansielle problem. Då landet prøvde å debutere i 2011 fekk dei ikkje lov til å delteke. |
 Palestina |
Palestina er ikkje medlem i EBU og får difor ikkje delteke. Landet har vist interesse av å delteke. |
 Qatar |
Qatar er inaktivt medlem i EBU. Landet har vist interesse for å delteke, ettersom landet sendte ein ikkje-tevlingsdelegasjon til tevlinga i 2009. |
 Sovjetunionen |
Sovjetunionen har aldri delteke i tevlinga, men ville debutere i 1987. Etter at Sovjetunionen vart oppløyst, har ti av dei tidlegare sovjetiske republikkane delteke i tevlinga: Russland, Estland, Litauen, Latvia, Ukraina, Kviterussland, Moldova, Armenia, Georgia og Aserbajdsjan. Fem av landa har òg vunne tevlinga. |
 Wales |
Wales har ynskt å delta i tevlinga, og dei har arrangert ein nasjonal finale sidan 1969. Landet har derimot delteke saman med England, Skottland og Nord-Irland under namnet Storbritannia sidan 1957. |
Land som ikkje har vist interesse, men kan delteke[endre | endre wikiteksten]
| Land | Notar |
|---|---|
 Egypt |
|
 Jordan |
Jordan har sendt tevlinga ved nokon tilfellar, men sensurerar bort bidrget til Israel, noko som ikkje er lov om ein skal delteke i tevlinga. |
 Libya |
|
 Vatikanstaten |
Vatikanstaten har ikkje interesse av å delteke fordi den nasjonale kringkastaren berre sender religiøse sendingar på latin. |
Kjelder[endre | endre wikiteksten]
- ↑ «Australia to compete in the 2015 Eurovision Song Contest» (på engelsk). Eurovision.tv. Henta 21. april 2015.
- Denne artikkelen bygger på «List of countries in the Eurovision Song Contest» frå Wikipedia på engelsk, den 31. desember 2011.
- Denne artikkelen bygger på «Länder som deltagit i Eurovision Song Contest» frå Wikipedia på svensk, den 2. januar 2012.