Skjoldet
| Skjoldet | |
|---|---|
 | |
| Latinsk namn | Scutum |
| Forkorting | Sct |
| Genitivsform | Scuti |
| Symbologi | Namngitt av Hevelius |
| Rektasensjon | 19 h |
| Deklinasjon | −10° |
| Areal | 109 kvadratgrader nr. 84 av stjernebilda |
| Stjerner sterkare enn mag. 3 |
0 |
| Sterkaste stjerne | α Scuti (3,85. mag.) |
| Meteorsvermar | |
| Tilgrensande stjernebilde |
|
| Synleg mellom breiddegradane +80° og −90° | |
Skjoldet (frå latin Scutum) er eit stjernebilde på den sørlege himmelhalvkula.
Kjende objekt[endre | endre wikiteksten]
Stjerner[endre | endre wikiteksten]
Skjoldet er ikkje det mest lyssterke stjernebiletet, med den mest lyssterke stjerna, Alfa Scuti, med storleiksklasse 3,85. Beta Scuti er den nest mest lyssterke med storleiksklasse 4,22, etterfølgd av Delta Scuti med storleiksklasse 4,72. Beta Scuti er ei dobbeltstjerne, der den primære har ei spektralklasse som liknar sola, sjølv om ho er 1270 gonger meir lyssterk. Delta Scuti er ei blåkvit kjempestjerne som har retning mot solsystemet. I løpet av 1,3 million år vil ho kome så nær som 10 lysår frå jorda, og mykje meir lyssterk enn Sirius på den tida.
Skjoldet er kjend for UY Scuti, ei raud superkjempe som pulserer. Med ein storleik på 1 708 ± 192 solradiar, er ho den største stjerna ein kjenner til.
Djupromsobjekt[endre | endre wikiteksten]
Sjølv om det ikkje er eit stort stjernebilete, har Skjoldet fleire opne hopar, i tillegg til ein kulehop og ei planetarisk tåke. Dei to best kjende djupromsobjekta i Skjoldet er M11 (Villandhopen) og den opne hopen M26 (NGC 6694). Kulehopen NGC 6712 og den planetarisk tåka IC 1295 ligg aust i stjernebiletet, berre 24 bogeminutt frå kvarandre.
Den mest markante opne hopen i Skjoldet er Villandhopen, M11. Han fekk namn av William H. Smyth i 1844 fordi han likna ein andeflokk på flukt. Hopen ligg 6200 lysår frå jorda og er 20 lysår i diameter, med kring 3000 stjerner, og er ein særleg rik hop. Han er 220 millionar år gammal.[1]
Romforsking[endre | endre wikiteksten]
Romsonden Pioneer 11 flyttar seg i retning av dette stjernebiletet, men vil truleg ikkje nærme seg seg nokre av stjernene i biletet på mange tusen år, då batterial truleg for lengst er døde.
Kjelder[endre | endre wikiteksten]
- Denne artikkelen bygger på «Scutum» frå Wikipedia på engelsk, den 10. juli 2016.
- Wikipedia på engelsk oppgav desse kjeldene:
- ↑ MacRobert, Alan (September 2012). «So, Where Are the Wild Ducks?!». Sky and Telescope.
